22 Ιαν 2016

Η τέχνη της κοινωνικής αναρρίχησης

Του Δημήτρη Τζωρτζόπουλου
Θα επιχειρήσουμε να απεικονίσουμε τον άνθρωπο της αυλής με βάση κάποιες θεμελιώδεις υποτυπώσεις που παρουσιάζει ο Χόλμπαχ στο δοκίμιό του: η τέχνη της κοινωνικής αναρρίχησης......
Το ερώτημα που αναφύεται ευθύς εξαρχής είναι: γιατί μας ενδιαφέρει μια τέτοια απεικόνιση; Επειδή η πολιτική κοινωνία και πιο ειδικά η ελλαδική πολιτική κοινωνία βρίθει από τέτοιους ανθρώπους.

Πρώην αφισοκολλητές, κενόδοξοι δημαγωγοί και φτωχοί στο πνεύμα εργολάβοι της μίζας και της κομπίνας, γίνονται στους καιρούς μας επίδοξοι δικτατορίσκοι και εντεταλμένοι διαχειριστές του πολιτικού συστήματος, που αναθεμάτιζαν, ώσπου να αρπάξουν κυριολεκτικά οι ίδιοι την εξουσία.  Πόσοι αυλοκόλακες, αισχροί πολιτικάντηδες παντός ιδεολογήματος, δεν εμφανίζονται μεταμφιεσμένοι στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας, ανάλογα με τις περιστάσεις και τον εκάστοτε μονάρχη τους;
Σύμφωνα με τον Χόλπμαχ, ο άνθρωπος της αυλής είναι αμφίβιο ζώο, έμπλεο αντιφάσεων. Τι συμβαίνει στ’ αλήθεια; Πρόκειται για μια ζωώδη κατάσταση ανθρώπων που παρουσιάζονται με διαφορετικά πρόσωπα.
Βλέπουμε τον αυλικό να εμφανίζει θυμικές μεταβολές και ανάλογες συμπεριφορές. Απέναντι σε κοινούς πολίτες που δεν αισθάνονται την ανάγκη του περιβάλλοντος της αυλής, ο αυλικός συμπεριφέρεται αλαζονικά. Απέναντι όμως στον ηγεμόνα δουλικά. Ό,τι συμβαίνει ακριβώς με τους τρέχοντες γελωτοποιούς της πολιτικής διαχείρισης. 

Εντός της Ελλάδας καταλύουν αλαζονικά το προσδιορισμένο – Είναι της χώρας: τα σύνορα, τη νομιμότητα τού να είναι κανείς Έλληνας πολίτης, τη συνοχή της κοινωνίας, την ιστορικότητα ενός αυτόχθονος λαού κ.λπ. και στις αυλές των έξω ηγεμόνων της κερδοσκοπίας και της πολιτικής βαρβαρότητας είναι οι πιο θλιβεροί επαίτες.

Αυτά τα ζώα της αυλής είναι, κατά τον Χόλμπαχ, αποκρουστικά φιλάργυρα –καλή ώρα τα δικά μας σαρκοφάγα του βουλευτηρίου– και αχόρταγα άπληστα. Στο σημερινό σύστημα της πολιτικής αντιπροσώπευσης υπάρχει έστω και ένας από τους αυλικούς του, που να μη συγκεντρώνει αυτά τα γνωρίσματα; Αλλά πώς ανθούν και συνεχώς πολλαπλασιάζονται τέτοια σπάνιου είδους ζώα; Φροντίζει ο εκάστοτε πολιτικός άρχοντας και όλο το θεσμικό επιτελείο να  τα εξυπηρετούν  με πάσα ενδελέχεια. Γιατί;  Επειδή χωρίς αυτά δεν μπορεί να υπάρχει ούτε άρχοντας ούτε εξουσία.

Ολόκληρο το κράτος δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς τέτοια «χιλιοκέφαλα τέρατα» (Καστοριάδης). Έχει ανάγκη από στρατιές αυλικών, γιατί μόνο αυτοί μπορούν να κάνουντη φωνή της συνείδησης και της λογικής να σιγά μέσα τους, έτσι ώστε να ανταποδίδουν την «ευγνωμοσύνη» του κράτους προς το πρόσωπό τους με φιλοφροσύνες, με τυφλή υποταγή στα κελεύσματά του, με κολακείες και μικροπρέπειες. Αυτοί μόνο καταφέρνουν να αποστασιοποιούνται από τον λαό εν ονόματι του λαού και να έχουν για μοναδική τουςαξία την αυλοκολακεία.

Από τη φύση του ο άνθρωπος είναι μπολιασμένος με αυτοσεβασμό, με στοιχειώδη αιδώ, με αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια. Σχεδόν πάντοτε η ψυχή του εξανίσταται, όταν κάποιος ή κάτι πάει να την ταπεινώσει. Γιατί η ψυχή του αυλικού δεν εξανίσταται, τη στιγμή που καθημερινά εξευτελίζεται; Επειδή έχει υποστείειδική εκπαίδευση, για να δαμάζει ή να προλαμβάνει τέτοιες αντιδράσεις της ψυχής του. Μάχες ολόκληρες διεξάγει για να γίνει αυλικός, απαράμιλλο «ηρωισμό» επιδεικνύει για να  αναισθητοποιείται, για να φτάνει, καταπώς σημειώνει ο Χόλμπαχ, «στο απαιτούμενο σημείο αναισθησίας που τον οδηγεί στην εξουσία».

Το γένος των αυλικών έτσι αποδεικνύεται «ανώτερο» από κάθε φιλόσοφο και ευσεβή άνθρωπο. Ουδείς από τις δύο τελευταίες κατηγορίες μπόρεσε ποτέ να υπερνικήσει τον αυτοσεβασμό του, να συντρίψει την ευαισθησία της ανθρώπινης φύσης του, νακατατροπώσει τα συναισθήματά του. Μόνο ο αυλικός το κατορθώνει αυτό. Αυτός εδώ «είναι όπως το λιωμένο κερί, έτοιμο να πάρει όποιο σχήμα του δώσουν» (Χόλμπαχ).

Και όταν ένα τέτοιο γένος αυλικών και τεθλιμμένων δουλοφρόνων κυβερνά μια χώρα,  τότε όχι μόνο την εκχωρεί, με το σχήμα του εθνικού μειοδότη, στα συμφέροντα των ξένων αφεντικών του, αλλά το θεωρεί και τιμή να καταδεικνύεται ως τέτοιος μειοδότης. Έτσι εξηγείται καλύτερα και κάθε «αγέρωχη» δήλωση, εκ μέρους των εκάστοτε αχυρανθρώπων της αυλικής πελατείας, για την αναγκαιότητα να υποθηκεύεται η εθνική ανεξαρτησία.
Πώς θα μπορούσε να συμβαίνει το αντίθετο, όταν «ένας καλός αυλικός είναι τόσο απορροφημένος στην ιδέα του καθήκοντός του, ώστε συχνά να κομπάζει ότι κάνει πράγματα, τα οποία δεν θα ανεχόταν ποτέ ένας έντιμος υπηρέτης» (Χόλπμαχ).
Τι μας θυμίζουν αυτά τα λόγια του Χόλμπαχ; Τα λόγια των αφισοκολλητών κυβερνητών προς τους ξένους Φύρερ τους: «εμείς μπορούμε να ψηφίσουμε τα πιο αντιλαϊκά, αντεθνικά νομοσχέδια χωρίς την παραμικρή αντίσταση του λαού. Γι’ αυτό εμπιστευθείτε μας».
Ένα πολιτικό πρόταγμα με μετασχηματιστικές αξιώσεις της πολιτικής και της συνείδησής της δεν μπορεί, σε καμιά περίπτωση, να προκύψει από τους παντοειδείς αυλοκόλακες.

©TherapyWave.eu | Source

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...