Πολιτισμός & Αθλητισμός

Η Ιστορία του Μαραθωνίου από την αρχαιότητα ως την σημερινή εποχή

"Νενικήκαμεν!", μια ιστορική φράση μετά από ένα μεγάλο ιστορικό γεγονός, που χάρισε δόξα στη γενιά των Μαραθωνομάχων, περηφάνια στο Πανελλήνιο και ενέπνευσε τους καλλιτέχνες που λάτρεψαν την αρχαιότητα.
Μια ιστορική φράση ειπωμένη από το μαραθωνοδρόμο που έδωσε σ' αυτή τη στερνή του πνοή. Μια από τις παραδόσεις θέλει να είναι ο Φειδιππίδης εκείνος που έφερε τη χαρμόσυνη είδηση. Όμως φαίνεται ότι δεν ήταν στ' αλήθεια αυτός. Ο Φειδιππίδης έζησε και μετά τη μεγάλη νίκη - πιθανολογείται ότι προς τιμήν του καθιερώθηκε ο "δόλιχος δρόμος" ως ένα από τα ολυμπιακά αγωνίσματα, γιατί πρόσφερε.........
στην πατρίδα του μεγάλες υπηρεσίες. Ο σημαντικότερος άθλος του αναφέρεται από τον Ηρόδοτο: "Μόλις προσόρμισαν τα περσικά πλοία στο Μαραθώνα, του ανατέθηκε η αποστολή να τρέξει το συντομότερο από την Αθήνα στη Σπάρτη για να ζητήσει τη βοήθεια των Σπαρτιατών. Κάλυψε την απόσταση των 1.140 σταδίων -περισσότερα από διακόσια χιλιόμετρα- μέσα σε δύο μέρες". Ήταν πράγματι άθλος! Το Σπάρταθλο, ο αγώνας δρόμου από τη Σπάρτη στην Αθήνα, καθιερώθηκε ως ανάμνηση του προσωπικού του άθλου, που τον συνδέει με τη μάχη του Μαραθώνα. Και πάλι όμως δεν είναι γνωστός ο ακριβής χρόνος της επιστροφής του, ούτε καν ο χρόνος εκκίνησης από τη Σπάρτη. Έστω λοιπόν κι αν έφτανε έγκαιρα στην Αθήνα, ασφαλώς δεν ήταν ο μόνος δρομέας για να του αναθέσουν αμέσως νέα αποστολή, αφού θα ήταν καταπονημένος.  
Το αγγελτήριο της νίκης έφτασε στην Αθήνα από έναν απλό μαραθωνοδρόμο οπλίτη, έναν από εκείνους που πολέμησαν και νίκησαν. Αυτός ήταν ο Ευκλής.
Ο μαραθωνομάχος Ευκλής έγινε μαραθωνοδρόμος και διέτρεξε 42.195 μέτρα με την πανοπλία και τον οπλισμό του. Οι διάφορες καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις που τον παρουσιάζουν να ξεψυχά γυμνός στα πόδια των Αθηναίων αρχόντων είναι υπέροχες, αλλά ανακριβείς. Κι αυτό γιατί ο νικητής και μόνο αυτός έχει το δικαίωμα και αξίζει την τιμή να φέρει τα όπλα του.
Δημήτριος Βικέλας
Στην σύγχρονη εποχή ο πρώτος πρόεδρος της Δ.Ο.Ε., ο Δημήτριος Βικέλας ήταν ουσιαστικά εκείνος που με την εμπνευσμένη ομιλία του στο Παρίσι (στο κτίριο της Σορβόνης) τον Ιούνιο του 1894 έπεισε τα άλλα μέλη της Επιτροπής να συμφωνήσουν για την τέλεση των πρώτων σύγχρονών Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα το 1896. Η εισδοχή του Μαραθωνίου δρόμου στο Ολυμπιακό πρόγραμμα της Αθήνας έγινε χάρη στον Γάλλο γλωσσολόγο M. Bréal (εισηγητή στη Γαλλία της συγκριτικής μεθόδου της ιστορικής γλωσσολογίας) ο οποίος αθλοθέτησε κύπελλο για το νικητή του αγωνίσματος. Μάλιστα είχε γράψει σχετικά : «Αν η οργανωτική επιτροπή των Αθηνών εδέχετο να περιλάβει εις το πρόγραμμα των αγώνων την επανάληψιν του διασήμου εκείνου δρόμου, τον οποίον εξετέλεσε το πάλαι ο στρατιώτης του Μαραθώνος, ευχαρίστως θα προσέφερα το έπαθλον του νέου τούτο Μαραθωνίου δρόμου». Ο Bréal, που είχε συγγράψει και βιβλία μυθολογίας, δεν γνώριζε την πραγματική απόσταση μεταξύ Μαραθώνα και Αθήνας που είναι περί τα 40 χλμ. Όταν το πληροφορήθηκε θέλησε να κάνει πίσω αλλά ήταν πλέον αργά αφού το πρόγραμμα των 1ων Ολυμπιακών Αγώνων είχε εγκριθεί.
Επίσης κύπελλο αθλοθέτησε και ο μέγας εθνικός ευεργέτης Γεώργιος Αβέρωφ, ο οποίος είχε χρηματοδοτήσει με το τεράστιο ποσό του 1,8 εκατ. δρχ. την πλήρη ανακατασκευή (επιμαρμάρωση) του Παναθηναϊκού σταδίου, συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά στην τέλεση των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων.  Eτσι γεννήθηκε το αγώνισμα που συγκινεί εκατομμύρια ανθρώπους, χάρη, κυρίως, στον υπερβατικό χαρακτήρα του: ο δρομέας έρχεται αντιμέτωπος με τα όρια αντοχής του και καλείται να τα ξεπεράσει.
Η συναρπαστική ιστορία του Μαραθωνίου δρόμου ξεκίνησε στις 22 Μαρτίου 1896 (10 Μαρτίου με το παλαιό ημερολόγιο) όταν διεξήχθη στην Αθήνα ο πρώτος προκριματικός Μαραθώνιος δρόμος όλων των εποχών (για το πανελλήνιο πρωτάθλημα) στην αυθεντική διαδρομή.
Στον τελικό λάμβαναν μέρος 17 αθλητές από τους οποίους οι 12 ήταν Έλληνες. Υπήρχε μεγάλη αγωνία καθώς η Ελληνική κοινή γνώμη ήθελε έναν Έλληνα να κερδίσει το συμβολικό αυτό αγώνισμα. Από νωρίς το Καλλιμάρμαρο στάδιο ήταν ασφυκτικά γεμάτο με τον κόσμο να αδημονεί ποιός προπορευόταν. Ένας έφιππος έφερε το μεγάλο νέο: ήταν Έλληνας ήταν ο Λούης!! Κατά την είσοδο του δρομέα στο στάδιο εκτυλίχθηκαν συγκινητικές στιγμές με ένα πλήθος να παραλληρεί, γυναίκες έριχναν τα χρυσαφικά τους στον στίβο, και τον Διάδοχο Κωνσταντίνο να συνοδεύει τον Λούη στα τελευταία μέτρα του τερματισμού.  Νικητής λοιπόν αναδείχθηκε ο Σπύρος Λούης  με 2:58:50. Η επιτυχία του Έλληνα αθλητή έκανε τότε το γύρο του κόσμου αφού ήταν και η μοναδική πρωτιά μας στα αγωνίσματα του στίβου. Ο Βασιλάκος πέτυχε 3:06:03 και φαίνεται ότι έχασε την πρωτιά επειδή καθυστερούσε συνομιλώντας με κόσμο που του έδινε συγχαρητήρια για την νίκη του!! (7’ πίσω από τον Λούη, που είναι και η μεγαλύτερη διαφορά χρόνου μεταξύ πρώτου και δεύτερου στην ιστορία των Ο.Α.).

Χρειάστηκε να περάσουν 96 ολόκληρα χρόνια για να ξανακερδίσει έλληνας αθλητής χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο σε αγώνα δρόμου (Βούλα Πατουλίδου στη Βαρκελώνη το 1992). Ο Λούης έτρεξε 40 χιλιόμετρα (στον πρώτο και τελευταίο Μαραθώνιο της καριέρας του), όση είναι η πραγματική απόσταση μεταξύ Μαραθώνα και Αθήνας. Ήταν τότε μόλις 21 ετών. Ζήτησε δε ως ανταμοιβή για την επιτυχία του ένα άλογο και ένα κάρο για να μεταφέρει νερό αφού ασκούσε το επάγγελμα του νερουλά.
Έλαβε επίσης ως δώρα ένα εισιτήριο διαρκείας του Οργανισμού Σιδηροδρόμων (Σ.Ε.Κ.), μια ραπτομηχανή SINGER, 100 οκάδες κρασί και ένα επάργυρο κύπελλο.Στον Oλυμπιακό Mαραθώνιο συμμετείχαν 17 δρομείς από 5 χώρες. Ο μόνος ξένος που τερμάτισε ήταν ο Ούγγρος Κέλνερ στην τρίτη θέση. Eτσι άρχισε η ιστορία του μαραθωνίου στην Κλασική Διαδρομή.
Aθήνα, Παναθηναϊκό Στάδιο, Oλυμπιακοί Aγώνες 1896. «Oταν ήρθε η σειρά του Σπύρου Λούη και ο αρειμάνιος νικητής του Mαραθωνίου δρόμου ανήλθε εις την εξέδρα, όλον το Στάδιο συνεκλονίσθη. Mια κραυγή ατελεύτητος, μυριόστομος, μια βοή ωσεί βροντή εξερράγη από παντός σημείου…». O Σπύρος Λούης, χρυσός μαραθωνοδρόμος στην πρώτη διεξαγωγή του αγωνίσματος, παραλαμβάνει τα βραβεία του ανεβασμένος στο βάθρο των νικητών (Aρχείο: «Mικρός Pωμηός»).
Στη Μεσολυμπιάδα του 1906, παρά τις αυξημένες προσδοκίες και τα μεγάλα έπαθλα σε περίπτωση που χρυσός μαραθωνοδρόμος θα ήταν πάλι Eλληνας, πήραμε την 5η θέση, με τον Ιωάννη Αλεπού. Στον αγώνα συμμετείχαν 53 αθλητές· τερμάτισαν μόνο 14! O Βέλγος Λεζάλ θεωρώντας καθήκον του να τερματίσει, έφτασε στο Στάδιο δυόμισι ώρες μετά τον πρώτο, αρνούμενος να εγκαταλείψει.
O Μπρεάλ δεν γνώριζε βέβαια την ακριβή απόσταση από τον Μαραθώνα στην Αθήνα. Η απόσταση αυτή (λίγο περισσότερο από 40 χλμ. τότε) είναι τέτοια που ο δρομέας εξαντλεί όλα τα ενεργειακά του αποθέματα και υφίσταται μεγάλη σωματική κόπωση. Το γεγονός αυτό από μόνο του προσδίδει στον δρομέα ένα ηρωικό στοιχείο. Η σημερινή απόσταση του μαραθωνίου (42.195 μ.) καθορίστηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 1908, έτσι ώστε ο τερματισμός να βρίσκεται μπροστά από τη θέση της βασιλικής οικογένειας.
Μεγάλες διοργανώσεις
Η Κλασική Διαδρομή έχει φιλοξενήσει στην ιστορία της πλήθος διοργανώσεων. Πανελλήνια και Βαλκανικά πρωταθλήματα αλλά και αγώνες μεγαλύτερου βεληνεκούς, όπως οι Πανευρωπαϊκοί Αγώνες (1969,1981), το Παγκόσμιο Κύπελλο Μαραθώνιου 1995, το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου 1997 και οι Ολυμπιακοί Αγώνες 2004.
Ο Διεθνής Μαραθώνιος των Αθηνών έκανε τα πρώτα του βήματα το 1955 με ελάχιστες συμμετοχές (μόλις είκοσι) και νικητή τον Φινλανδό πρωταθλητή Ευρώπης, το 1954, Βέικο Καρβόνεν. Συνεχίστηκε χωρίς μεγάλη απήχηση. Σημαντική στιγμή, η 4η διοργάνωση, στις 7 Μαΐου 1961, οπότε συμμετείχε ο θρύλος του Μαραθώνιου, δύο φορές χρυσός Ολυμπιονίκης, Αιθίοπας Αμπέμπε Μπικίλα· αν και έτρεξε ξυπόλυτος, κατάφερε να βελτιώσει το ρεκόρ της διαδρομής κατά περίπου 2 λεπτά, με 2 ώρες 23΄ 44΄΄
Από το 1967 ο αγώνας συνδυάστηκε με την Ολυμπιακή Ημέρα, στις 6 Απριλίου, αλλά, ελλείψει ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, ατόνησε και έχασε το κύρος του. Εξαίρεση υπήρξε ο ιστορικός αγώνας του 1969, εν όψει των επερχόμενων Πανευρωπαϊκών Αγώνων. Hταν τότε που σημειώθηκε από τον Aγγλο Μπιλ Aντκοκς, έπειτα από συγκλονιστική μάχη με τον Ιάπωνα Κιμιχάρα, το ρεκόρ της διαδρομής, με 2 ώρες 11΄ 07΄΄, το οποίο κράτησε 35 χρόνια· καταρρίφθηκε μόλις το 2004, στον Ολυμπιακό Μαραθώνιο.
Η επόμενη μεγάλη διοργάνωση στην Κλασική Διαδρομή ήταν οι Πανευρωπαϊκοί Αγώνες του 1969. Ο αγώνας του Μαραθώνιου, στις 21 Σεπτεμβρίου, πρόσφερε δυνατές συγκινήσεις στον κόσμο, που είχε κατακλύσει το Παναθηναϊκό Στάδιο και τους δρόμους κατά μήκος της διαδρομής. Ενώ όλοι περίμεναν να μπει πρώτος στο Στάδιο ο Βέλγος Γκάστον Ρέλανς, ο οποίος μέχρι τη στιγμή εκείνη προπορευόταν με διαφορά, την πρώτη θέση πήρε ο Aγγλος Ρόναλντ Χιλ, με επίδοση 2 ώρες 16΄ 47΄΄.
Συγκλονιστική μάχη, στήθος με στήθος, έδωσαν ο Aγγλος Mπιλ Aντκοκς και ο Iάπωνας Kένζι Kιμιχάρα, από το 30ό έως το 35ο χιλιόμετρο του Mαραθωνίου της Aθήνας, το 1969. Nίκησε ο Aντκοκς, με 2 ώρες 11΄ 07΄΄, παγκόσμιο ρεκόρ στην Kλασική Διαδρομή για 35 χρόνια. Kαταρρίφθηκε μόλις πέρυσι στον Oλυμπιακό Mαραθώνιο του 2004.
Eρασιτέχνες και γυναίκες
Από το 1972 ο Διεθνής Μαραθώνιος της Αθήνας διεξάγεται το φθινόπωρο. Παράλληλα, ύστερα από εισήγηση της Φινλανδικής ομοσπονδίας στίβου να αγωνιστούν στον μαραθώνιο Φινλανδοί δρομείς, άλλαξε και ο χαρακτήρας του αγώνα, στον οποίο μέχρι τότε συμμετείχαν μόνο επίσημοι αθλητές. Aπό τους 79 δρομείς της εκκίνησης, 57 ήταν Φινλανδοί και 22 Eλληνες. Νικητής ήταν ο Γιάννης Βιρβίλης με 2 ώρες 26΄ 26΄΄. Το 1974 στον αγώνα έλαβαν μέρος για πρώτη φορά και γυναίκες, και συμμετείχαν συνολικά 640 δρομείς.
Σκηνές θριάμβου εξελίχθηκαν στο Καλλιμάρμαρο στάδιο το 1979 στους Βαλκανικούς Αγώνες, όταν ο Μιχάλης Κούσης κατέκτησε ξανά τον τίτλο του Βαλκανιονίκη για τη χώρα μας, ύστερα από 39 χρόνια (από το 1940 με τον Αθανάσιο Ραγάζο). Tρίτος στον αγώνα ήταν ο Πατρινός αθλητής, Νίκος Αργυρόπουλος. Το 1981 οι Πανευρωπαϊκοί Αγώνες επιστρέφουν στην Αθήνα και εγκαινιάζουν κάτι καινούργιο. Είναι η πρώτη φορά που σε επίσημους διεθνείς αγώνες συμμετέχουν στον μαραθώνιο και γυναίκες. Νικήτρια η Ρόζα Μότα από την Πορτογαλία με επίδοση 2 ώρες 36΄ 03΄΄. Στους άνδρες, ο Ολλανδός Τζέραρντ Νίμποερ με 2 ώρες15΄ 16΄΄.
Πηγή : istorikathemata.com
Επιμέλεια : Συντακτική Ομάδα Mykonos Ticker

 

Οδυσσέας Ελύτης, ο λυρικός ποιητής-οδηγός για τους μεταγενέστερους

ΣΥΝΕΔΡΙΟ. Εναν αιώνα από τη γέννησή του και δεκαπέντε χρόνια από την κυκλοφορία της τελευταίας του συλλογής «Εκ του πλησίον», το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών φιλοξένησε στη 1 και 2 Νοεμβρίου διημερίδα αφιερωμένη στον Οδυσσέα Ελύτη.
Για το έργο του νομπελίστα ποιητή κλήθηκαν από τη σύντροφό του Ιουλίτα Ιλιοπούλου να μιλήσουν κορυφαίοι Ελληνες και ξένοι φιλόλογοι, διακεκριμένοι 
καλλιτέχνες και επιστήμονες. Ο μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης επεσήμανε τη διαχρονική αξία του «Αξιον Εστί», τη «Βίβλο του ελληνικού λαού», υπογραμμίζοντας τη σημασία του στην κρίσιμη περίοδο – «την αρχή του τέλους» – την οποία διανύουμε, για την κατανόηση της ιδιοπροσωπίας μας. Συνεπήρε, παρά τις μακρυγορίες του, το διψασμένο για ελπίδα κοινό, τονίζοντας ότι «η ρωμιοσύνη, ο Ρίτσος και ο Ελύτης δεν πεθαίνουν καθώς ο πυρήνας του λαού παραμένει χλωρός». Ο Δημήτρης Μαρωνίτης εντόπισε προδρόμους και επιγόνους της λυρικής ποίησης του Ελύτη και ιδιαίτερα τη βαθιά του συγγένεια με τον Σικελιανό. Υποστήριξε δε ότι ο λυρισμός φτάνει στο απόγειό του στην ελληνική ποίηση με τα «Ελεγεία της Οξώπετρας».

Η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα ανίχνευσε μποντλερικού τύπου αντιστοιχίες (correspondances) με τις άλλες τέχνες στη ζωγραφική του Ελύτη, την οποία χαρακτήρισε «οπτική επαλήθευση της ποίησής του». Θέση την οποία αναίρεσε με εξαιρετικό τρόπο την επομένη ο ζωγράφος Χρόνης Μπότσογλου, αναδεικνύοντας το «χαμηλό κι ενίοτε φολκλορικό επίπεδο» στο οποίο κινούνται οι εικόνες του.

Ο φιλόλογος και μεταφραστής David Connoly κατέδειξε το πραγματικό και όχι αλληγορικό αντίκρισμα της μαγικής λειτουργίας της ποίησης στον Ελύτη, η οποία «καθιστά ορατό το αόρατο μεταμορφώνοντάς το». Πολύτιμα κλειδιά για την ανάγνωση της ποίησής του προσέφεραν στις εξαιρετικές τους αναγνώσεις ποιημάτων και στίχων του ο γλωσσολόγος Γεώργιος Μπαμπινιώτης και οι φιλόλογοι Κώστας Γεωργουσόπουλος και Μιχάλης Κοπιδάκης, αναδεικνύοντας την πολυσημία και το βάθος τους.
Εξαίρετη ήταν και η φιλοσοφική προσέγγιση του φιλολόγου Μιχαήλ Λειβαδιώτη της συνάφειας του Ελύτη με τον Ιταλό ποιητή Ντίνο Καμπάνα και με τον Χάιντεγγερ όσον αφορά την αντίληψη του χρόνου. Η φιλόλογος Paola Minucci αποπειράθηκε μια προσέγγιση της «άλλης Ελλάδας του Ελύτη» πέρα από τις διαστρεβλωτικές αναγνώσεις της δυτικής νεοτερικότητας, χωρίς ωστόσο να μπορέσει να ξεφύγει από το παραμορφωτικό αυτό πλαίσιο. Ο ελληνιστής Mario Vitti κατέδειξε με στοιχεία τη μόνιμη αγωνία του Ελύτη για τη δυσκολία πρόσληψης της ποίησής του από το κοινό.

Ο Αμερικανός μεταφραστής του, Jeffrey Carson, μίλησε για την προσωπική του σχέση με τον ποιητή, υπογραμμίζοντας τη θεμελιώδη και πρωταρχική σχέση του με τη γλώσσα. Ο Σουηδός ομόλογός του, Ingemar Rhedin, ανίχνευσε τον τόνο της φωνής του ελυτικού έργου, ενώ ο Λιβανέζος ποιητής Salah Stetie κατέδειξε τη συγγενική σχέση του ποιητή με τον Ρεμπό, τον Ρεβερντί με άξονα το φως.

Η ποιήτρια Κική Δημουλά απέδειξε με θαυμάσιο τρόπο πως «η ποίηση διαβάζεται με ποίηση», φωτίζοντας τα σημεία επαφής της δικής της ποίησης με το ελυτικό σύμπαν. Ο συνθέτης Γιώργος Κουρουπός προασπίστηκε μια φυσικοκεντρική προσέγγιση της ελυτικής ποίησης, ενώ ο ψυχίατρος Θανάσης Τζαβάρας μίλησε για τη φιλία του με τον Ελύτη. Ο φυσικός Δημήτρης Νανόπουλος έκανε τετριμμένα αντιποιητικά σχόλια, προσπαθώντας να στηρίξει τη σχέση της Φυσικής με την (υπερρεαλιστική) ποίηση.
Σπύρος Γιανναράς
Πηγή : news.kathimerini
Επιμέλεια : Συντακτική Ομάδα Mykonos Ticker

 

Μύκονος: «Σμύρνη, Συγνώμη» .....έστω και αργά

Το βιβλίο «Σμύρνη, Συγγνώμη» του συγγραφέα Θεόδωρου Δεύτου (εκδόσεις Καστανιώτη) παρουσιάστηκε σε ειδική εκδήλωση του Συλλόγου Μικρασιατών Μυκόνου ,που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στο χώρο του Γρυπάρειου Πολιτιστικού Κέντρου.

Για το βιβλίο μίλησαν η φιλόλογος Ειρήνη Σαμιωτάκη, η συγγραφέας και πρόεδρος  του Συλλόγου Μικρασιατών κ.Γεωργία Μασάκη και ο συγγραφέας του βιβλίου Θεόδωρος Δεύτος,οι οποίοι έκαναν μια θαυμάσια παρουσίαση ......
των ηρώων του μυθιστορήματος, του τόπου τους πριν και μετά την τραγωδία, των συνηθειών κα των σχέσεων τους με τις λογοτεχνικές και συναισθηματικές προεκτάσεις

Είναι ένα βιβλίο ,απολογία για χαμένες πατρίδες, ένα ιστορικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στην καταστροφή της Σμύρνης με γραμμική γραφή, με μεγάλες οικογένειες που έζησαν εκεί τις ζωές τους και ξαφνικά λόγω του πολέμου και των κακών επιλογών ένθεν κι ένθεν άφησαν τις πατρίδες τους και ήρθαν εδώ και από ευκατάστατοι και τσορμπατζήδες έζησαν στις παράγκες.

Θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς ένα βιβλίο της ελπίδας και της προσδοκίας, ένα χρονικό της ήττας και των τρομερών διαψεύσεων, μια ακτινογραφία των λαθών, μια τοιχογραφία του Ελληνισμού που προσπαθεί να συγκροτηθεί και να σταθεί στα πόδια του, είναι ωστόσο μια ταλαιπωρημένη κοινωνία που την έχει φάει το σαράκι που έχει μέσα της τον σπόρο της διχόνοιας, που την κατασπαράζει.

Τα γεγονότα του μυθιστορήματος αναφέρονται στην περίοδο1890 – 1930 και διαδραματίζονται στο Κορδελιό. Αφορά δυο οικογένειες που συμμετέχουν στην ιστορία.

Είναι η οικογένεια ενός ψαρά που ξεκινά από το Κορδελιό κι ενός γιατρού που μένει στη Σμύρνη. Κάποια στιγμή τα παιδιά τους ερωτεύονται – παντρεύονται και η καταστροφή τις βρίσκει αυτές τις δυο οικογένειες ενωμένες. Έρχονται στην Ελλάδα και εγκαθίστανται στην Κοκκινιά, η κάθε μία με τις απώλειές της. Η ιστορία φτάνει μέχρι το 1930, δηλαδή οκτώ χρόνια μετά την καταστροφή, κατά συνέπεια βιώνουν τις δυσκολίες της εγκατάστασης και της βιοπάλης τα πρώτα χρόνια μετά την καταστροφή.
Το μυθιστόρημα είναι μια απολογία που δεν έγινε, μια συγνώμη που δε δόθηκε ποτέ για τα λάθη της ιστορίας, μια συγνώμη για τις χαμένες πατρίδες, μια συμβολική συγνώμη για το μέλλον του ευρύτερου ελληνισμού. Μετακινούμενος με την άνεση και την ακρίβεια του χρονικού, ο Δεύτος μέσα από τον απλό φακό της καθημερινότητας, μας εκτυλίσσει την ένταση του τραγικού χρόνου, που εκτείνεται πέρα από κάθε ορατό ορίζοντα.
Για το συγγραφέα έχει μεγάλη σημασία η εθνική συνείδηση και η ιστορική μνήμη. Τι βάρος έχει η Μικρασιάτικη καταστροφή στην εθνική συνείδηση για να μη επαναλη φθούν τα τραγικά λάθη του παρελθόντος; Καμιά συγνώμη δε γυρίζει πίσω τις χαμένες πατρίδες, αλλά μια συγνώμη είναι ηθική κάθαρση, εθνική ευθύνη για την πορεία του έθνους στο μέλλον.
Είναι ένα βιβλίο, ζωντανό μάθημα Ιστορίας, μέσα από το οποίο ο συγγραφέας καταφέρνει να μεταφέρει πολύ αξιόπιστα, τα χρώματα, τα αρώματα, τις μυρωδιές και τους ήχους της Ιωνικής γης. Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο, που στέλνει τόσο σημαντικά και επίκαιρα μηνύματα, που κατά την ταπεινή μας γνώμη, δεν πρέπει να λείπει από την βιβλιοθήκη κάθε Μικρασιάτη ,κάθε πρόσφυγα, κάθε Έλληνα

Η έκδοση συνοδεύεται από ένα υπέροχο cd, που περιλαμβάνει νοσταλγικά και αισιόδοξα Σμυρναίικα τραγούδια που κάνουν πιο έντονο το κλίμα του μυθιστορήματος, και το βιβλίο μια ολοκληρωμένη και ποιοτική οντότητα.
Η εκδήλωση έκλεισε με  τραγούδια της Μικράς Ασίας από τον κ.Αρη Μασάκη

 Παραβρέθηκαν ο δήμαρχος  κ. Αθανάσιος Κουσαθανάς – Μέγας ,ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Δημήτρης Σκαγιάς ,οι δημοτικοί σύμβουλοι Ειρήνη Γρυπάρη ,Μίλτος Ατζαμόγλου, Μαριγούλα Αποστόλου, Μαρουσούλα  Χανιώτη ,Δέσποινα  Νάζουκαι η Δέσποινα Παπουτσά της Δημ.Κοινότητας Ανω Μεράς,εκπρόσωποι συλλόγων κα πλήθος μελών και φίλων του Συλλόγου Μικρασιατών.

Στο τέλος της εκδήλωσης στο «φουαγιέ» του Γρυπάρειου ,ο συγγραφέας του βιβλίου Θεόδωρος Δεύτος  είχε επικοινωνία με τους αναγνώστες και υπέγραψε τα βιβλία του.

Συγχαρητήρια στο Σύλλογο Μικρασιατών Μυκόνου ,πού μας παρουσίασε ένα βιβλίο με τις πιο έντονες, τις πιο ελπιδοφόρες αλλά και τις πιο ζοφερές στιγμές μια πόλης που αγαπήθηκε, υμνήθηκε και εξακολουθεί να μας πονάει ακόμα.

Φωτο : Αλέξανδρος  Νεστούρης
Συντάκτης : Ντίνα  Πρωτογεράκη
Πηγή : Mykonos Ticker

 Η φιλοσοφική διάσταση του Eλληνα νομπελίστα ποιητή

 Συνέδριο στις Βρυξέλλες για τον Οδυσσέα Ελύτη
“Αυτό είναι στο βάθος η ποίηση. Η τέχνη να οδηγείσαι και να φτάνεις προς αυτό που σε υπερβαίνει”, έγραφε στον λόγο του στην Ακαδημία της Στοκχόλμης ο Οδυσσέας Ελύτης. Τώρα, ένα συνέδριο στις Βρυξέλλες για τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του έλληνα νομπελίστα ανέδειξε μεταξύ άλλων πως το καίριο σημείο για να καταλάβουμε την ποίηση του Ελύτη είναι ότι “αποτελεί μια υπέρβαση της καθημερινής πραγματικότητας”, όπως ανέφερε στην ομιλία του ο καθηγητής Γιώργος Μπαμπινιώτης.
“Κατοίκησα μια χώρα που ‘βγαινε από την άλλη την πραγματική, όπως τ’ όνειρο από τα γεγονότα της ζωής μου. Την είπα κι αυτήν Ελλάδα και τη χάραξα πάνω στο χαρτί να τηνε βλέπω... Κι έπιασα σιγά-σιγά να δένω λόγια σαν διαμαντικά να την καλύψω τη χώρα που αγαπούσα”, γράφει στον “Μικρό Ναυτίλο” ο ποιητής, επιβεβαιώνοντας για ακόμη μια φορά ότι η ποίησή του είναι μια συνεχής και αγωνιώδης προσπάθεια να δει και να δείξει τη “δεύτερη πραγματικότητα, την ουσία των όντων, την αλήθεια πέρα από τις στρεβλώσεις που επιβάλλει κάθε χρησιμοθηρική αντίληψη, την άλλη Ελλάδα, την Ελλάδα τη δεύτερη του επάνω κόσμου”, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Μπαμπινιώτης στην εισήγησή του με τίτλο “Η γλώσσα στην ποίηση του Ελύτη” που δόθηκε στη διάρκεια της πρώτης ημέρας του συνεδρίου.
Μαζί με τον διακεκριμένο γλωσσολόγο, καθηγητή πανεπιστημίου και πρόεδρο του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, βρέθηκαν στις Βρυξέλλες για να μιλήσουν για τον νομπελίστα ποιητή καθηγητές πανεπιστημίου και ερευνητές, έλληνες και ξένοι, που μίλησαν για τον Ελύτη και ανέλυσαν πτυχές του έργου του.
Το συνέδριο συνδιοργάνωσαν η πρεσβεία της Ελλάδας στο Βέλγιο, το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βρυξελλών (ULB) και ο Ελληνικός Κύκλος Σύγχρονων Μελετών με την υποστήριξη του ΕΚΕΒΙ και της ευρωβουλευτή και καθηγήτριας Χρυσούλας Παλιαδέλη. Στην τελετή έναρξης του συνεδρίου, μετά την εισήγηση του Γιώργου Μπαμπινιώτη ακολούθησε μουσικοποιητική εκδήλωση με την ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου, τον συνθέτη Γιώργο Κουρουπό και τον Σπύρο Σακκά.

“Συχνά στο εξωτερικό θεωρείται ξεχασμένος”
Ένας από τους σημαντικούς φορείς για την πραγμάτωση αυτού του συνεδρίου, το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών, επικεντρώνεται συχνά σε τέτοιου είδους πολιτιστικές δράσεις, αλλά “στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων μας είναι η πρώτη φορά που ασχολούμαστε με τον Ελύτη”, λέει στη “Μ” η ψυχή του συνεδρίου και ένας από τους βασικούς εισηγητές, ο καθηγητής φιλοσοφίας και μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Βελγίου Λάμπρος Κουλουμπαρίτσης. “Δίνουμε συχνά βαρύτητα στην ελληνική λογοτεχνία και ποίηση. Στο παρελθόν έχουμε διοργανώσει και άλλα τέτοιου είδους συνέδρια. Αυτή τη φορά επιλέξαμε τον Ελύτη επειδή δεν είχαμε μεγάλη επαφή μαζί του και, συχνά, στο εξωτερικό θεωρείται ξεχασμένος. Τα 100 χρόνια από τη γέννησή του ήταν μια πολύ καλή συγκυρία για να τον ξαναθυμηθούμε και να γίνει γνωστός”, συμπληρώνει.
Εντύπωση προκαλεί ότι το σύνολο του έργου του Οδυσσέα Ελύτη -αν και νομπελίστα- παραμένει άγνωστο στο βελγικό κοινό. “Οι στίχοι του Ελύτη είναι κυρίως γνωστοί εδώ από το ‘Άξιον Εστί’ και τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη πάνω σ’ αυτό. Βέβαια, είναι σημαντικό ότι υπάρχουν πολλές μεταφράσεις του Ελύτη στα γαλλικά”, προσθέτει ο Λάμπρος Κουλουμπαρίτσης.
Πέρα από αυτόν τον σκοπό, όμως, το συνέδριο επικεντρώθηκε στις πολλές διαστάσεις του ποιητή. “Ο Ελύτης μας ενδιέφερε από φιλοσοφική άποψη και γι’ αυτό προσπαθήσαμε να δώσουμε έμφαση στη σκέψη του ποιητή. Επιχειρήσαμε να αναδείξουμε περισσότερο τη φιλοσοφική παρά τη φιλολογική του αξία, που έτσι κι αλλιώς είναι δεδομένη. Η αξιοθαύμαστη ‘πεζή ποίησή’ του εμπεριέχει πολύ στοχασμό. Παράλληλα, μας ενδιέφερε και η μουσική διάσταση του έργου του Ελύτη που παρουσιάστηκε μέσα από την εκδήλωση με τον Γιώργο Κουρουπό και τον Σπύρο Σακκά”.

Πιο γνωστός ο Καζαντζάκης
Δημοφιλέστερος έλληνας λογοτέχνης στο Βέλγιο, κατά τον πρύτανη του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βελγίου Ντιντιέ Βιβιέ, είναι ο Νίκος Καζαντζάκης κυρίως λόγω της κινηματογραφικής ταινίας “Ζορμπάς” του Μιχάλη Κακογιάννη, η οποία “προβλήθηκε ανά τον κόσμο και έγινε και αποδέκτης Όσκαρ”. Γνωστότεροι ποιητές στη χώρα αυτή θεωρούνται ο Κωνσταντίνος Καβάφης και ο Γιάννης Ρίτσος. “Κυρίως ο Καβάφης έγινε γνωστός λόγω της Μαραγκερίτ Γιουρσενάρ που ήταν μισή Βελγίδα και προσέγγισε πολύ τον συγκεκριμένο ποιητή γράφοντας μάλιστα και πολλές μεταφράσεις στο έργο του. Έτσι, η ύπαρξη αυτών των κειμένων φέρνει το βελγικό κοινό πιο κοντά στον συγκεκριμένο δημιουργό. Αυτός που είναι λιγότερο γνωστός ποιητής είναι ο Γιώργος Σεφέρης”, επισημαίνει στη “Μ” ο πρύτανης Ντιντιέ Βιβιέ, αρχαιολόγος, που μιλάει ελληνικά και εδώ και χρόνια κάνει ανασκαφές στην Κρήτη. Όπως εξάλλου συμπληρώνει, “στο Βέλγιο η ποίηση δεν έχει την ίδια θέση με αυτή που έχει στην Ελλάδα. Γιατί δεν έχουμε και πολλούς βέλγους ποιητές”.

Μια ιδεατή εικόνα του παρελθόντος της χώρας μας

Για την ευρωβουλευτή και καθηγήτρια του ΑΠΘ Χρύσα Παλιαδέλη το έργο του Ελύτη μπορεί να δώσει μια άλλη διάσταση στη σύγχρονη πραγματικότητα: “Η κατά Ελύτη ελληνικότητα μιας αυλής κυκλαδίτικου σπιτιού ή ενός μοναστηριού αποτελεί μία ιδεατή εικόνα του παρελθόντος της χώρας μας. Η σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα έχει ανάγκη να επανακτήσει τη σχέση της με την αρμονία, την πνευματικότητα και την αισθητική και να απομακρυνθεί από τον υλισμό στον οποίο έχει εμπλακεί", επισημαίνει.

Της Κυριακής Τσολάκη
ktsolaki@makthes.gr
Πηγή : makthes.gr
Επιμέλεια : Συντακτική Ομάδα Mykonos Ticker

Ένα ευρώ έρχεται, πέντε ευρώ φεύγουν ή «Πατριώτες» κατά… το 1/5!

του Νίκου Μπογιόπουλου
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας...  
μέσα στο α' εξάμηνο του 2011 η εισροή ξένων κεφαλαίων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ήταν 177 εκατ. ευρώ.
Το ίδιο διάστημα οι Έλληνες κεφαλαιοκράτες εμφανίζονται από την Τράπεζα της Ελλάδας να έχουν επενδύσει σε διάφορα σημεία του πλανήτη 882 εκατ. ευρώ!........

Σημείωση:
Αθροιστικά οι εκροές κεφαλαίων από την Ελλάδα τα έτη 2009, 2010, α' εξάμηνο 2011, ξεπερνούν τα 4,2 δισ. ευρώ!

α) Τι σημαίνουν αυτά τα νούμερα που αποτυπώνουν τις εισροές και εκροές κεφαλαίων από τη χώρα:

Ότι ενώ ο ελληνικός λαός αφανίζεται, ότι ενώ στο όνομα της «ανταγωνιστικότητας» κόβονται μισθοί, συντάξεις, εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα (κι όλα τούτα για να μειωθεί το κόστος των πλουτοκρατών, ώστε να κάνουν... «επενδύσεις» και να έρθει «ανάπτυξη»), για κάθε 1 ευρώ που μπαίνει στην Ελλάδα ως υποτιθέμενη «επένδυση», τα ευρώ που βγάζουν από την Ελλάδα οι Ελληνες «πατριώτες» κεφαλαιοκράτες για να απομυζήσουν κέρδος πίνοντας το αίμα των λαών στο εξωτερικό... είναι 5!

β) Τι επιβεβαιώνουν αυτά τα νούμερα:

Πρώτον, ότι στα θησαυροφυλάκια της εγχώριας πλουτοκρατίας υπάρχει συσσωρευμένος πλούτος. Πλούτος που έχει κλαπεί από την εκμετάλλευση του Ελληνα εργαζόμενου, και που αναζητά κερδοφόρα διέξοδο στην παραγωγή. Και φυσικά η αναζήτηση του κέρδους ουδεμία σχέση έχει για το κεφάλαιο με πατριωτικά... «κουραφέξαλα», αφού ποτέ το ελληνικό και κάθε «εθνικότητας» κεφάλαιο δεν είχε πατρίδα και η μόνη του πατρίδα είναι εκείνη που κάθε φορά του αποφέρει το μεγαλύτερο κέρδος.

Δεύτερον, ότι η ελληνική πλουτοκρατία είναι αδυσώπητη μέσα και έξω από την Ελλάδα, είναι ιμπεριαλιστική και επιθετική, όπως κάθε πλουτοκρατία, ότι κερδίζει και κερδοσκοπεί μετατρέποντας την Ελλάδα σε θύμα και θύτη, ταυτόχρονα, στο πλαίσιο των διεθνών συμμαχιών της.

Τρίτον, όσα λένε το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ και οι φίλοι τους για «επενδυτικές ευκαιρίες» και «ανάπτυξη» δεν σημαίνουν παρά μετατροπή της Ελλάδας των εργαζομένων, των μισθών και των δικαιωμάτων τους σε Ινδία, σε Κίνα και σε ό,τι υποτίθεται αποτελεί... «κόκκινη γραμμή» για την κυβέρνηση.

Στην ουσία, δηλαδή, το εγχώριο κεφάλαιο όσα ζητάει και προωθεί μέσω των εφαρμοζόμενων πολιτικών (ακόμα φθηνότερη εργατική δύναμη, γενικευμένη εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, χαμηλότερη φορολογία, απελευθέρωση όλων των τομέων της παραγωγής), δεν τα ζητάει γιατί θέλει να «επενδύσει» στην Ελλάδα ορμώμενο από λόγους... «πατριωτικούς».

Τα προωθεί ώστε μέσα από την κατακρήμνιση του βιοτικού επιπέδου του ελληνικού λαού, να μπορεί να «επενδύει» στην Ελλάδα με όρους ακόμα πιο εκμεταλλευτικούς, δηλαδή ακόμα πιο κερδοφόρους, χωρίς την ανάγκη να... μεταναστεύει.

Τόσο εκμεταλλευτικούς, τόσο κερδοφόρους και τόσο «ελκυστικούς» όρους, όσο μπορεί να βρει στην Ασία, στην Αφρική, στη Βουλγαρία...

Το άρθρο είναι αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Ριζοσπάστης" 13/10/2011

Ο δημοσιογράφος Νίκος Μπογιόπουλος είναι γνωστός για την αιχμηρή και πάντα τεκμηριωμένη πένα του, τόσο ως αρθρογράφος όσο και ως συγγραφέας.
  
Το τελευταίο του βιβλίο μάλιστα «Είναι ο Καπιταλισμός, ηλίθιε» αποτελεί ένα χρήσιμο «εργαλείο» για να κατανοήσουμε «τι» συμβαίνει στον κόσμο και στην Ελλάδα, αλλά και «γιατί» συμβαίνει.

Το βιβλίο, αφενός θέτει τα κρίσιμα ερωτήματα, αφετέρου δίνει στέρεες απαντήσεις:

Πόσοι φτωχοί απαιτούνται για να «παραχθεί» ένας πλούσιος;

Πώς γίνεται την τριετία 2008-2010, που δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι προστέθηκαν στις στρατιές της απόλυτης φτώχειας, της εξαθλίωσης και της ανεργίας, ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων του πλανήτη να έχει διπλασιαστεί;

Ποιοι, πώς και γιατί δημιουργούν τα χρέη και τα ελλείμματα;

Ποια τα αίτια της κρίσης στην Ελλάδα και τον κόσμο;

Ποιος ο ρόλος της ΕΕ, του ΔΝΤ, του εγχώριου πολιτικού συστήματος;

Γιατί η Ιστορία της Ελλάδας είναι μια διαρκής ιστορία χρεών, ελλειμμάτων και Μνημονίων από το 1821;

Πού μας οδηγούν τα Μνημόνια και πώς φτάσαμε ωε εδώ;

Η κρίση έχει πρόσημο κοινωνικό, οικονομικό, πολιτικό; Την προκαλούν όλοι; Την πληρώνουν όλοι;

Ποιοί και πώς κερδίζουν από την κρίση;

Ποιά είναι η «διέξοδος» από την κρίση και πώς επιτυγχάνεται;

Πηγή : epikaira.gr
Επιμέλεια : Συντακτική Ομάδα Mykonos Ticker

 

Ο σύλλογος Μικρασιατών Μυκόνου παρουσιάζει το βιβλίο «Σμύρνη Συγνώμη»(Video)

Ο σύλλογος ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ ΜΥΚΟΝΟΥ και οι εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
σας προσκαλούν στη παρουσίαση του βιβλίου του Θ. Δεύτου ΣΜΥΡΝΗ ΣΥΓΓΝΩΜΗ ,το Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2001 στις 8.00μμ στο Γρυπάρειο Πολιτιστικό Κέντρο Μυκόνου.
Το βιβλίο θα προλογίσουν ... η Φιλόλογος Ειρήνη Σαμιωτάκη και η συγγραφέας και πρόεδρος του Συλλόγου Γεωργία Μασάκη .
Η παρουσία σας στήν εκδήλωση  θα μας δώσει ιδιαίτερη χαρά.
Δείτε Video:

Γιά να παρακολουθήσετε το Video του άρθρου κάνετε κλικ  εδώ :
 
 Λίγα λόγια για το βιβλίο
Από τα αρώματα της Ανατολής έως τους προσφυγικούς καταυλισμούς της Κοκκινιάς, και από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τη Μικρασιατική καταστροφή: ένα ταξίδι σε χρόνους και τόπους μεγάλων ανατροπών. Μια ιστορία μέσα στην Ιστορία. Mια διαδρομή στο άγνωστο που ξεκινά όταν δύο αδέλφια από το Κορδελιό παίρνουν τη ζωή στα χέρια τους: ο Πέτρος κυνηγά το όνειρο στη θάλασσα, ενώ η αδελφή του, Ευτέρπη, το αναζητά στη Σμύρνη: στην πόλη του πλούτου και του έρωτα, του πολιτισμού και της υψηλής αισθητικής. Στη γοητεία της αρχοντικής πολιτείας με τα ιδιαίτερα χρώματα και τις γεύσεις, με τους ήχους και τις μυρωδιές της. Στον ίδιο τόπο, όμως, όπου και η μοίρα οργανώνει το δικό της σχέδιο, που θα κλονίσει για πάντα τη ζωή τους, αλλά και τη ζωή χιλιάδων Ελλήνων της Μικρασίας.
Ένα μυθιστόρημα για τις πιο έντονες, τις πιο ελπιδοφόρες, αλλά και τις πιο ζοφερές στιγμές μιας πόλης που αγαπήθηκε, υμνήθηκε, και εξακολουθεί να μας πονάει ακόμα.
  Περιέχει CD με παραδοσιακά τραγούδια της Σμύρνης
  Σύνθεση εξωφύλλου: egreen|Ε. ΠΑΓΚΑΛΟΥ

Βιογραφικά στοιχεία
 Θεόδωρος Ι. Δεύτος

Ο Θεόδωρος Ι. Δεύτος γεννήθηκε στο Περιστέρι Πωγωνίου Ιωαννίνων το 1957. Αποφοίτησε από το Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1980 και, στη συνέχεια, δίδαξε σε φροντιστήρια έως το 1987, οπότε και διορίστηκε στη δημόσια εκπαίδευση, την οποία υπηρετεί μέχρι σήμερα.
Εμφανίστηκε στα γράμματα το 2004, με το λαογραφικό βιβλίο Ο ηπειρώτικος γάμος, ενώ το 2006 εξέδωσε το ιστορικό μυθιστόρημα Μη ρωτάς γιατί (1947-1956). Από το 2002 είναι πρόεδρος της Ένωσης Ηπειρωτών Ιλίου. Στις δημοτικές εκλογές του 2006 εκλέχτηκε δημοτικός σύμβουλος στο δήμο Ιλίου, και είναι αντιπρόεδρος του πολιτιστικού οργανισμού του δήμου. Είναι παντρεμένος και έχει δύο κόρες.

© 2010,
Εκδόσεις Καστανιώτη
Designed by The Zyme
Code and support by <blueweb>
Εκδόσεις: Ζαλόγγου 11, 10678 Αθήνα. Τηλ. 210 3301208, fax. 210 38225

Επιμέλεια άρθρου : Συντακτική Ομάδα
 Mykonos Ticker


Μνήμη Αντώνη Πολυκανδριώτη

Έκθεση στη μνήμη του Μυκονιάτη ζωγράφου Αντώνη Πολυκανδριώτη διοργανώνεται απά αύριο στην αίθουσα «Μελίνα» στο Θησείο. Ο Αντώνης Πολυκανδριώτης γεννήθηκε στην Μύκονο το 1904. Το σπίτι που μεγάλωσε ήταν πάνω στη θάλασσα (στη μικρή Βενετιά της Μυκόνου).

Ο πατέρας του, ο Γεώργιος Πολυκανδριώτης, αυτοδίδακτος ζωγράφος, μαθήτευσε και εργάσθηκε δίπλα σε διακεκριμένους Έλληνες και Γάλλους αρχαιολόγους σαν συγκολλητής των αγγείων, που βρέθηκαν θρυμματισμένα στις ανασκαφές της Δήλου και στους ομαδικούς τάφους της νήσου Ρήνιας, στην οποία είχαν μεταφερθεί κατά την αρχαιότητα, ενώ παράλληλα συμπλήρωνε τις παραστάσεις των.

Από μικρός λοιπόν ο Αντώνης Πολυκανδριώτης μεγάλωσε σε ένα φτωχό, τότε, νησί ψαράδων και καπεταναίων όμως σε επαφή με ανθρώπους του πνεύματος λόγω της δουλειάς του πατέρα του. Τελείωσε το Δημοτικό στη Μύκονο και κατά την διάρκεια του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου η οικογένεια καταφεύγει στην Δήλο όπου ο πατέρας του εργάζεται στο Μουσείο.

Στη δύσκολη αυτή εποχή η οικογένεια τρέφεται από το ψάρεμα και τα λιγοστά χόρτα που φύονται στο νησί. Μέσα σ’ αυτή την ερημιά ο Αντώνης με την προτροπή του πατέρα του μαθαίνει Γαλλικά διαβάζοντας μόνος του κλεισμένος στο Μουσείο, ενώ τον ελεύθερο χρόνο του τον περνά ζωγραφίζοντας. Λίγο αργότερα ο πατέρας του τον στέλνει στη Σύρο κοντά σε συγγενική οικογένεια όπου θα τελειώσει το Γυμνάσιο.

Τον προορίζει για τηλεγραφητή, όμως τα δείγματα του ταλέντου του Αντώνη ήταν τόσο φανερά ώστε οι άνθρωποι που έρχονται σε επαφή με τον πατέρα του (Αρχαιολόγοι στο Μουσείο, οι καθηγητές του Αντώνη στη Σύρο και μέλη της εκεί αστικής κοινωνίας του νησιού) τον συμβουλεύουν να στείλει το παιδί στην σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα.

Μαθητής ακόμη, το 1917 παρουσιάζει έργα του σε έκθεση ερασιτεχνών στην Αθήνα, στο Λύκειο Ελληνίδων και αποσπά ευνοϊκές κριτικές.

Το 1920 φθάνει στην Αθήνα με τον πατέρα του που τον γράφει στην Σχολή και φεύγει την επόμενη μέρα. Με τα πενιχρά μέσα που διαθέτει του αφήνει χρήματα που αρκούν για να ζήσει μία εβδομάδα. Στα δεκαέξι του λοιπόν ξεκινά να σπουδάσει και να δουλεύει ταυτόχρονα για να ζήσει.

Στη Σχολή λόγω του εξαιρετικού ταλέντου του τον δέχονται κατευθείαν στο 2ο έτος. Καθηγητές του, ο Βικάτος, Γερανιώτης, Ροϊλός, Λύτρας. (Αποφοίτησε από το εργαστήρι του Νικολάου Λύτρα το 1926).

Εκεί γνωρίζεται με τον Σπύρο Βασιλείου, τον Φαληρέα, τον Παπαχριστόπουλο, τον Βασιλικιώτη, τον Ρέγκο τον Ηλιάδη. Με μια υποτροφία με το πενιχρό ποσό των 25 δραχμών το μήνα ψάχνει για δουλειά για να εξασφαλίσει στέγη, φαγητό, έξοδα σπουδών.

Κατεβαίνει στην λαχαναγορά τα χαράματα και εργάζεται σαν αχθοφόρος, γρήγορα όμως δικτυώνεται και βρίσκει δουλειά στη διαφημιστική εταιρεία Ζ στον Δ/ντη της οποίας τον συστήνει ο Βασιλικιώτης που εργάζεται ήδη εκεί. Εκεί γνωρίζεται με τον Σπύρο Παπαλουκά που τον μυεί στην σχολή των Ιμπρεσιονιστών. ( Στον Παπαλουκά χρωστάω τη σωστή ενημέρωση για τον Ιμπρεσιονισμό ) αλλά και η φίλη του Τζένη Μανούση φέρνει μετά από κάθε ταξίδι της στο Παρίσι ρεπροντιξιόν έργων των Ρενουάρ, Μανέ, Ντεγκά,….. Εκεί στο εργαστήρι της συχνάζει η παρέα και, όπως αναφέρει και ο Σπύρος Βασιλείου προλογίζοντας την αναδρομική της έκθεση, « εκεί πρωτοβλέπαμε μετά από κάθε ταξίδι τις στο εξωτερικό ωραίες αναπαραγωγές έργων τέχνης που τολμούσαμε ,οι ιερόσυλοι να κρεμούμε στις μουχλιασμένες αίθουσες της Σχολής Καλών Τεχνών πέτρα σκανδάλου για τους συμπαθείς και απληροφόρητους δασκάλους μας ».

Είναι μια παρέα δεμένη, μαζί διασκεδάζουν, συζητούν της καλλιτεχνικές ανησυχίες τους, εργάζονται. Τα καλοκαίρια τρελή παρέα στη Μύκονο ξεσηκώνουν τους ήσυχους κατοίκους του Νησιού και αποτελούν έναν από τους πρώτους πυρήνες που έκαναν το νησί γνωστό για την ομορφιά και τη γραφικότητα του.

Το1924 πρωτοεμφανίζεται (φοιτητής ακόμη) με την περίφημη έκθεση των τεσσάρων Βασιλείου, Κόκκινος, Πολυκανδριώτης, Ρέγκος.

Στη συνέντευξη που δίνει ο Αντώνης Πολυκανδριώτης στον Νίκο Μακρίδη στην Ελευθεροτυπία η οποία δημοσιεύθηκε στις 3.4.1980, αναφέρει « Νομίζω ότι οι καθηγητές μας αγνοούσαν τα νέα ρεύματα, κάποιος μάλιστα είπε: ποιος είναι αυτός ο Σεζάν. Δεν ήταν παράξενο, είχαν έλθει όλοι από το Μόναχο και ήταν κλεισμένοι στον Ακαδημαϊσμό τους…Το 1925 όμως ήλθε από το Παρίσι ο Νίκος Λύτρας γιος του Νικηφόρου Λύτρα, «Συνδεθήκαμε μαζί του τον αγαπήσαμε ,τον βλέπαμε και στην συντροφιά μας... ».

Τελειώνοντας τη Σχολή το 1926 ο Πολύκλειτος Ρέγκος φίλος και συμφοιτητής του τον προτρέπει να δουλέψουν μαζί για την διακόσμηση του Μητροπολιτικού Ναού της Άμφισσας, παράλληλα με της γνωριμίες του στο χώρο της Εκκλησίας τον συστήνει στην Ιερατική Σχολή Της Αγίας Αναστασίας στη Χαλκιδική. Με την άφιξη του στην Άμφισσα φθάνει και η ειδοποίηση για τον διορισμό του , που τον αποδέχεται.

Στην Ιερατική Σχολή Της Αγίας Αναστασίας, ένα Μοναστήρι σε υψόμετρο 600ων μέτρων o Πολυκανδριώτης έχει χρόνο για δουλειά και μελέτη. Ξυπνά πιο πρωί και από τους συνομήλικους μαθητές του για να δουλέψει τις ακουαρέλες του.

Το ίδιο το καλοκαίρι του 1928 φεύγει από την Σχολή αποφασισμένος να πάει στο Παρίσι. Με 1.500 δραχμές δηλαδή 500 γαλλικά φράγκα εκείνης της εποχής μπαίνει στο καράβι, και ξεκινά για το όνειρο.

Στην αρχή περνά πολύ δύσκολα, οι οικονομίες του τελειώνουν γρήγορα και τα χρήματα της υποτροφίας από την Ακαδημία Αθήνων αργούν να φθάσουν. Φοιτά στην Ακαδημίες Grand Chommier, Colarossi, Scandinave ενώ παράλληλα φοιτά και στο εργαστήρι του χαράκτη Δημήτρη Γαλάνη και στo Μουσείο του Λούβρου.

Η παρέα του, o Βασιλικιώτης, ο Απάρτης, ο Παπαχριστόπουλος, ο Γαλανός ήταν ήδη εκεί. Όπως αναφέρει ο ίδιος στην συνέντευξη του προς τον Νίκο Μακρίδη της που δημοσιεύθηκε στην Ελευθεροτυπία στις 3.4.1980 στην σφοδρή του επιθυμία να γνωρίσει και να παρακολουθήσει τον Ντεραίν, (του οποίου ήταν λάτρης ), σε ώρα εργασίας παρακαλεί τον Χαράκτη Δημήτρη Γαλάνη (που διέπρεπε στο Παρίσι και που στο εργαστήρι του φοιτά όλη η παρέα) να τον συστήσει σαν μοντέλο. Eκείνος του δίνει μια συστατική επιστολή ξεχνά όμως να αναφέρει ότι είναι και σπουδαστής. Στο εργαστήρι του παρακολουθεί εκστατικός τον τρόπο της δουλειάς του. Στο εργαστήρι του Γαλάνη μαζί με τους Ηλιάδη, Ρέγκο, Φαληρέα, Κωνσταντινίδη, Παπανδρέου, μυείται στην χαρακτική.

Από το Παρίσι ταξιδεύει στην Ιταλία και το Βατικανό και μαγεύεται από την Ιταλική Αναγέννηση. Εκεί φιλοτέχνησε και αντίγραφα: την «Την αγία οικογένεια » του Βερονέζε και «Την βάπτιση του « Χριστού» του Τιντορέτο.

Τα δύο αυτά αντίγραφα βρίσκονται στις αίθουσες τις Ακαδημία Αθηνών σαν έκφραση της ευγνωμοσύνης για την υποτροφία που του παραχώρησε εκείνη την εποχή.

Στο Λούβρο κάποια μέρα σχεδιάζοντας συναντά τον Παντελή Πρεβελάκη που του προτείνει να ταξιδέψουν στην Ισπανία για τον Γκρέκο. « Κλείστηκα μια βδομάδα σε ένα δωμάτιο για να μάθω Ισπανικά». Ήταν το 1931. Το Πράντο και γενικά η Ισπανία τον γοητεύει. Μένει 3 μήνες.

Το 1932 επιστρέφει στην Ελλάδα. Για ένα διάστημα εργάζεται: τη διαφήμιση, κάνοντας αφίσες για τον κινηματογράφο, το θέατρο, σε περιοδικά και σκηνικά θεάτρου.

Το1935 διορίζεται καθηγητής τεχνικών Μέσης Εκπαίδευσης καθώς θέλει να υπηρετεί απερίσπαστος την τέχνη χωρίς να εξαρτάται οικονομικά από αυτή.

Τον Μάρτιο του 1938 παντρεύεται , την κατά 3 έτη νεότερη του, Ζωγράφο Λέλα Φλώρου από την Σμύρνη, μετά από αίσθημα χρόνων, από τον καιρό που και οι δύο φοιτούσαν στη σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα. Το 1944 αποκτούν μία κόρη.

Τα μαύρα χρόνια της Κατοχής περνάνε μέσα από την παλέτα του και μεταμορφώνονται σε μια σειρά πινάκων, οι περισσότεροι: τέμπερες, ακουαρέλες και κάποια λάδια, ντοκουμέντα μιας μαύρης εποχής .

Για 30 συνεχή έτη υπηρετεί στην Μέση εκπαίδευση ενώ παράλληλα εργάζεται ακούραστα στο ελεύθερο του χρόνο στο εργαστήρι του στο σπίτι του στη Νέα Σμύρνη. Τα καλοκαίρια μοιράζει το χρόνο του μεταξύ Μυκόνου, Δήλου, Αίγινας όπου ζωγραφίζει μεθώντας από την τη φύση τα χρώματα την θάλασσα τους ανθρώπους. Στήνει το καβαλέτο του όπου μπορεί, στο λιμάνι, κοντά στους ψαράδες κάτω από ένα δέντρο, στα καφενεία ,στην αγορά..Τα θέματα του: Προσωπογραφίες, συνθέσεις, τοπία, νεκρές φύσεις, η θάλασσα, τα ψάρια, ο άνθρωπος, η φύση που την λατρεύει.

Η διδασκαλία των τεχνικών για εκείνον δεν είναι απλά ένα μέσο για βιοπορισμό. Είναι μια ευκαιρία να μεταδώσει την αγάπη του για την τέχνη στους μαθητές του και τους μιλάει, τους μιλάει για την Αναγέννηση, για τα μουσεία, τους κάνει Ιστορία Τέχνης κάτι που δεν προβλέπεται από την διδακτέα ύλη, τους κάνει μαθήματα παραστατικής, προοπτικής. Όσοι μαθητές επωφελούνται, θα περάσουν στο Πολυτεχνείο χωρίς φροντιστήριο.

Είκοσι και πλέον χρόνια αργότερα τον θυμούνται, του στέλνουν γράμματα από το εξωτερικό, του φέρνουν λουλούδια στις εκθέσεις του.

Παράλληλα με την μέση εκπαίδευση θα διδάξει Ελεύθερο Σχέδιο για κάποιο διάστημα στην τότε νεοϊδρυθείσα Σχολή Δοξιάδη και στην Α.Β.C.

Το 1965 χάνει τη γυναίκα του μετά από τέσσερα χρόνια πάλης με τον καρκίνο. Το1967 συνταξιοδοτείται και αφοσιώνεται ολοκληρωτικά στην Ζωγραφική.

Είναι σαν να ξεκινά μια δεύτερη καριέρα.

Τα καλοκαίρια ταξιδεύει ανά την Ελλάδα ζωγραφίζοντας πάντα.Τους Χειμώνες τους περνά ζωγραφίζοντας θέματα που αντλεί από τις καλοκαιρινές του περιπλανήσεις .Ταξιδεύει στην Ευρώπη και επισκέπτεται τα Μουσεία Λονδίνου, Στοκχόλμης Ζυρίχης, Γενεύης, Άμστερνταμ, Νάπολης, Ρώμης, Φλωρεντίας, Μιλάνου, Βενετίας, Φεράρας, Σιένας, Περούτζιας, Ραβέννας, Μαδρίτης, Τολέδου, Εσκοριάλ.

Έργα του στην Ελλάδα : στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ακαδημία Αθηνών, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (σειρά προσωπογραφιών Πρυτάνεων),Υπουργείο Παιδείας, Δήμος Αθηναίων, Εθνική Τράπεζα Ελλάδος και διάφορες ιδιωτικές συλλογές.

Στο Εξωτερικό : Ιδιωτικές συλλογές στη Γαλλία, Σουηδία, Γερμανία, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Βουλγαρία.

Εκθέσεις στην Ελλάδα : Ατομικές στην Αθήνα στις Γκαλερή: Ζαχαρίου, Ωρα, Αργώ και πολλές Ομαδικές από το 1925 στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Κρήτη. Έλαβε μέρος σε 10 Πανελλήνιες Καλλιτεχνικές Εκθέσεις στην Αθήνα το 1938, 1939, 1940, 1948, 1952, 1957, 1963, 1965, 1971, έως και το 1975 και μετά τον θάνατο του το 1995 στην έκθεση : Εικαστικές Μαρτυρίες Ζωγραφική –Χαρακτική, στον Πόλεμο στην Κατοχή και την Αντίσταση που διοργανώθηκε από το Υπουργείου Πολιτισμού στην Ακαδημία Αθηνών το 1995.

Στο Εξωτερικό : Ομαδικές και Διεθνείς, (παρατίθενται με χρονολογική σειρά):

Το 1935 στη Σόφια (με την ομάδα τέχνης), το1947, Στοκχόλμη, Όσλο (οργανωθείσα από το Υπ. Παιδείας), 1947 Διεθνής Καϊρου (Υπ.Παιδ.), 1953 στη Ρώμη, (ομάς Τέχνης), Το 1955-56 Σουηδία - Γκέτενμπουργκ (Υπ.Παιδ.), το1959 Διεθνής Αλεξάνδρειας (Υπ.Παιδ.), το 1962:Διεθνής Τυνισίας (Υπ.Παιδ.), το 1964 στο Λύντς Αυστρίας (Υπ.Παιδ.), στο Βουκουρέστι, Βελιγράδι, Κωνσταντινούπολη, κ.λ.π., και Παρίσι 1973.

Μέλος : Των Ομάδων : Τέχνης, Ζωγράφοι και Γλύπτες και σύνεδρο μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος από της ιδρύσεως του.

Διακρίσεις: Τιμήθηκε με μετάλλιο στην Α΄ Πανελλήνιο Καλλιτεχνική Έκθεση το 1938 και με το Diplome D’ Honneur της Art Libre Salon International (Παρίσι 1973)

Δημοσιεύσεις : 1) Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών 4ος τόμος, έκδοση Μέλισσα, 2) Έλληνες Ζωγράφοι του Γιάννη Βουτσινά, εκδόσεις Γκοβόστη, 3) Εικαστικές Μαρτυρίες Ζωγραφική –Χαρακτική, στον Πόλεμο στην Κατοχή και την Αντίσταση των Ασαντούρ Μπαχαριάν - Πέτρου Ανταίου, έκδοση Υπουργείο Πολιτισμού.

Πέθανε την 1η Μαρτίου του 1990 στην Αθήνα σε ηλικία 86 ετών, μετά από εντεκάμηνη μάχη με τον καρκίνο του πνεύμονα.
Χρήστος Δάβαρης
Πηγή Kykladesnews
Επιμέλεια Συντακτική Ομάδα Mykonos Ticker
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...