Τηλεοπτικές άδειες: Από το ξέφραγο αμπέλι στην αυθαιρεσία

Ορίζοντας εκείνη το τηλεοπτικό τοπίο, η κυβέρνηση επιχειρεί μονομερώς να βάλει τάξη σε ένα καθεστώς ασυδοσίας με έναν τρόπο απολυταρχικό........

Ήταν το καλοκαίρι του 1989 όταν η Βουλή ενέκρινε το νόμο 1866/89 που άνοιξε το δρόμο για το σπάσιμο του κρατικού μονοπωλίου στην τηλεόραση και τη δημιουργία των πρώτων ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών.

Από τότε έχουν περάσει σχεδόν 27 χρόνια και το ζήτημα των αδειών εξακολουθεί να παραμένει στον αέρα, καθώς ουδέποτε χορηγήθηκαν οριστικές άδειες, ενώ όσες προσπάθειες καταβλήθηκαν για να μπει τέλος στο καθεστώς της «μόνιμης» προσωρινότητας που «ποτίζει» το δέντρο της διαπλοκής μεταξύ πολιτικής και οικονομικής εξουσίας, έπεσαν στο κενό. 

Χαρακτηριστικότερες είναι του Δημ. Ρέππα το 1997 με έναν διαγωνισμό που κατέληξε άγονος και των Θ. Ρουσόπουλου/Πρ. Παυλόπουλου το 2004 με τη γνωστή άστοχη υπόθεση του «βασικού μετόχου» που κατέπεσε και έμεινε στα χαρτιά.

Η πρόθεση της σημερινής κυβέρνησης, όπως την ανακοίνωσε επίσημα το πρωί της Τετάρτης ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είναι η χορήγηση τεσσάρων αδειών πανελλαδικής εμβέλειας ενημερωτικού χαρακτήρα.

Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση επιχειρεί μονομερώς να βάλει τάξη σε ένα καθεστώς ασυδοσίας με έναν τρόπο απολυταρχικό. Παραβιάζοντας το Σύνταγμα και παρακάμπτοντας το κατεξοχήν αρμόδιο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, μια μικρή ομάδα στο Μέγαρο Μαξίμου θα καθορίζει από μόνη της πόσες άδειες θα δοθούν, σε ποιους και με ποιο τίμημα, προκαλώντας σειρά ερωτημάτων για τη σκοπιμότητα και τη διαφάνεια των προθέσεών της.

Το «ξέφραγο αμπέλι» των τηλεοπτικών συχνοτήτων αντί να ρυθμιστεί με κανόνες που θα γίνονται σεβαστοί από όλους, θα επιχειρηθεί να χειραγωγηθεί με μια λογική (και πρακτική) του τύπου «αποφασίζομεν και διατάσσομεν» και όλα αυτά κατηγορώντας συλλήβδην τα ΜΜΕ για σχέσεις με συμφέροντα και βλέποντας συνεχώς «σκοτεινούς υπονομευτές» της κυβέρνησης.

Σε αδιέξοδο

Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι την ώρα που το Μαξίμου είναι στριμωγμένο στη γωνία λόγω της ανεξέλεγκτης προσφυγικής/μεταναστευτικής κρίσης, του διαφαινόμενο αδιεξόδου με τους δανειστές και των σφοδρών κοινωνικών αντιδράσεων λόγω ασφαλιστικού και αγροτικού, αναζητά «βολικούς» εχθρούς προκειμένου να αλλάξει την ατζέντα, έστω και σε επικοινωνιακό επίπεδο.

Μετά τον πρόσφατο νόμο Παππά, ο οποίος προβλέπει ότι ο ίδιος ο υπουργός Επικρατείας από κοινού με τον υπουργό Υποδομών Χρήστο Σπίρτζη θα καθορίσουν τον αριθμό και το τίμημα των αδειών και την σφοδρή κριτική που δέχτηκε από την αντιπολίτευση και το ίδιο το ΕΣΡ, η κυβέρνηση προχωρά ένα βήμα παραπάνω και αντικαθιστά το αρχικό της σφάλμα με ένα μεγαλύτερο: πλέον ο υπουργός όχι μόνο θα ορίζει τα προαναφερθέντα, αλλά θα αναλάβει -στη θέση του ΕΣΡ- να διεξάγει με διαδικασίες φαστ τρακ και τον διαγωνισμό και να μοιράσει τις τελικές άδειες.

Το επικαλούμενο επιχείρημα είναι ότι η διάσκεψη των προέδρων της Βουλής μετά από τρεις αποτυχημένες προσπάθειες, δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία των 4/5 για να συμπληρώσει τις κενές θέσεις της Ανεξάρτητης Αρχής, τις οποίες όμως η ίδια η κυβέρνηση δημιούργησε το Νοέμβριο, “ξηλώνοντας” τα προηγούμενα μέλη με μια βραδινή τροπολογία.

Αντίστοιχη τροπολογία θα κατατεθεί αύριο Πέμπτη στη Βουλή με την οποία θα ορίζεται ότι οι τηλεοπτικές άδειες εθνικής εμβέλειας θα είναι τέσσερις. “"Ο καιρός της υπομονής απέναντι στην αντιπολίτευση για συναίνεση για το ΕΣΡ έλαβε τέλος. Η άρνησή τους να συναινέσουν στην συγκρότηση αποτελεί θεσμική εκτροπή”, είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τσίπρας σε μια επιθετική τοποθέτηση στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου.

ΝΔ: Ο κ. Τσίπρας χτίζει σύστημα διαπλοκής στα μέτρα του

Η τοποθέτηση του πρωθυπουργού αποτέλεσε αφορμή για νέα κόντρα ανάμεσα στο Μέγαρο Μαξίμου και την αξιωματική αντιπολίτευση.

«Ψέμα είναι ότι πολεμά τη διαπλοκή. Την ώρα που αντισυνταγματικά αφαιρεί την αρμοδιότητα για τις άδειες από το ανεξάρτητο ΕΣΡ για να την αναθέσει στην κυβερνητική του πλειοψηφία. Όμως, με αντισυνταγματικές αποφάσεις “κάτω από το τραπέζι”, δεν χτυπάς τη διαπλοκή. Ο κ. Τσίπρας χτίζει σύστημα διαπλοκής κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του», αναφέρει μεταξύ άλλων ανακοίνωση της Νέας Δημοκρατίας.

«Η Νέα Δημοκρατία δίνει την ύστατη μάχη της για λογαριασμό της διαπλοκής... Στον πυρήνα αυτής της πολιτικής βρίσκεται η απεγνωσμένη προσπάθειά τους, να κρατηθεί όρθιο το αμαρτωλό καθεστώς της ανομίας και των διαπλεκόμενων συμφερόντων στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο», ήταν η απάντηση του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού.

Στην αντεπίθεση οι σταθμοί

Σύμφωνα με πληροφορίες, από την πλευρά τους οι τηλεοπτικοί σταθμοί δεν θα καθίσουν με σταυρωμένα χέρια. Στελέχη τους υποστηρίζουν ότι ο διαγωνισμός και η όλη διαδικασία δε θα πραγματοποιηθεί τελικά και ακόμη και αν γίνει, θα καταπέσει στα δικαστήρια. Επικαλούνται την ωμή παραβίαση του Συντάγματος για το ρόλο και τις αρμοδιότητες του ΕΣΡ και ετοιμάζουν τις σχετικές προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Παράλληλα, δεν παραλείπουν να επισημάνουν για το όλο ζήτημα υπάρχει ενόχληση και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς στις Βρυξέλλες δεν βλέπουν με καθόλου καλό μάτι την προσπάθεια κυβερνητικής χειραγώγησης του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου.

Είναι άλλωστε πολύ πρόσφατη η εμπειρία της Πολωνίας, η εθνικιστική κυβέρνηση της οποίας στις αρχές Ιανουαρίου ψήφισε έναν αμφιλεγόμενο νόμο, με τον οποίο ορίζει εκείνη αυθαίρετα όλες τις διοικήσεις των κρατικών ΜΜΕ, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων και διαδηλώσεων στο εσωτερικό της χώρας και την παρέμβαση της ΕΕ, η οποία έθεσε την Πολωνία σε καθεστώς επιτήρησης.  

Το απόγευμα της Τετάρτης η Ένωση Ιδιωτικών Τηλεοπτικών Σταθμών Εθνικής Εμβέλειας εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία απαντά στα κυβερνητικά σχέδια, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζεται το Σύνταγμα.

Αναλυτικά η ανακοίνωση: 

«Κατά τη διάρκεια του σημερινού Υπουργικού Συμβουλίου, ο κ. Πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι προτίθεται να καταθέσει νομοθετική διάταξη με την οποία θα ορίζεται ότι οι τηλεοπτικές άδειες εθνικής εμβέλειας θα είναι τέσσερις και πώς τη διαγωνιστική διαδικασία θα πραγματοποιήσει η Κυβέρνηση, παρακάμπτοντας το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Μάλιστα, ο κ. Πρωθυπουργός, για να δικαιολογήσει την απόφασή του, έκανε λόγο για αντισυνταγματική εκτροπή που έχει προηγηθεί και τον αναγκάζει να προχωρήσει στην κίνησή του αυτή! 

Ωστόσο, το Σύνταγμα και συγκεκριμένα το άρθρο 15 παρ. 2 ορίζουν το πλαίσιο των παραπάνω, ξεκαθαρίζοντας ότι η αρμοδιότητα ανήκει στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης ως Ανεξάρτητη Αρχή. Η Κυβέρνησή διαπράττει συνταγματική εκτροπή, επιδιώκοντας να ελέγξει με τόσο προφανώς μη νόμιμο τρόπο τους φορείς της ενημέρωσης και ψυχαγωγίας μέσω τηλεόρασης. Παίρνει μια αρμοδιότητα που το ίδιο το Σύνταγμα ορίζει ότι ανήκει σε μια Ανεξάρτητη Αρχή, για να κάνει «παιχνίδια εξουσίας»  με όρους αδιαφάνειας. 

Την ίδια στιγμή, με άκρως αυταρχικό και καθόλου τεκμηριωμένο τρόπο, η Κυβέρνηση αποφασίζει και διατάσσει ότι οι τηλεοπτικές άδειες θα είναι τέσσερις, γιατί τόσες προφανώς εξυπηρετούν τις προθέσεις της. Για να «τεκμηριώσει» την απόφαση αυτή, η Κυβέρνηση εμφανίζει ταχυδακτυλουργικά μια μελέτη, από την οποία υποτίθεται ότι προκύπτει η τεκμηρίωση ύπαρξης τεσσάρων μόνο τηλεοπτικών αδειών. Όμως, με τη μελέτη αυτή, η Κυβέρνηση παραπλανά το Κοινοβούλιο, τα κόμματα, τους βουλευτές.

Τα πέντε λανθασμένα συμπεράσματα για τη Μελέτη του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου της Φλωρεντίας
Συμπέρασμα 1ο: Με την σημερινή τεχνολογία η Digea έχει τη δυνατότητα να εκπέμπει 16 προγράμματα υψηλής ευκρίνειας ή 48 κανονικής ευκρίνειας και στο μέλλον 54 και 150 αντίστοιχα.
Συμπέρασμα 2ο: Η μελέτη έχει ακόμα και αριθμητικά λάθη. Ενώ αναφέρει ότι η χωρητικότητα ενός πολυπλέκτη είναι 24.88 Mbit/s και η απαίτηση μίας ροής υψηλής ευκρίνειας είναι 8 Mbit/s, καταλήγει ότι χωρούν δύο ροές αντί για 3. Το συμπέρασμα των 4 προγραμμάτων βγαίνει μετά από αριθμητικά λάθη, λανθασμένες παραδοχές και λογικές υπερβάσεις.
Συμπέρασμα 3ο: Η μελέτη αναφέρει ότι σε κανένα κράτος της Ε.Ε δεν έχει γίνει διαγωνισμός για χορήγηση αδειών παρόχου περιεχομένου με δημοπράτηση ή άλλη διαδικασία. Για τον υπολογισμό του τιμήματος συγκρίνει με διαδικασίες για χορήγηση χρήσης φάσματος, κάτι που έχει ολοκληρωθεί στην Ελλάδα και έχει καταβληθεί τίμημα € 4.1 εκ ανά πολυπλέκτη. Δηλαδή η πρόταση είναι να πληρωθεί δύο φορές το ίδιο πράγμα.
Συμπέρασμα 4ο: Από την ίδια μελέτη προκύπτει ότι το τίμημα που έδωσε η Digea είναι υπερβολικό, τουλάχιστον διπλάσιο από την πρόταση της μελέτης
Συμπέρασμα 5ο: Δεν υπάρχει αξιολόγηση ή πρόταση για οικονομική βιωσιμότητα σταθμών.

Ας πάψει λοιπόν η Κυβέρνηση την τακτική δημιουργίας φανταστικών εχθρών που δήθεν δεν θέλουν να μπει τάξη στο τοπίο.
Θυμίζουμε ότι τα μέλη της ΕΙΤΗΣΕΕ, οι τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής εμβέλειας, έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους επανειλημμένα, ώστε να ρυθμιστεί επιτέλους το τηλεοπτικό τοπίο, με διαφάνεια, υγιώς, απρόσκοπτα και βιώσιμα, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα τον πλουραλισμό και την πολυφωνία των απόψεων, αλλά και τις χιλιάδες θέσεις εργασίας. Κι αυτό είναι που η Κυβέρνηση δεν επιθυμεί, ακριβώς για να μπορεί να ελέγχει και εκβιάζει τους τηλεοπτικούς σταθμούς. Γι αυτό εφευρίσκει νομοθετικά εκτρώματα, για να μπορέσει να επιβάλει αυθαίρετα τους δικούς της κανόνες. 

Καλούμε την Κυβέρνηση, αντί να μιλά απλώς για διαφάνεια και συνταγματική νομιμότητα, να κάνει πράξη τις αρχές που επικαλείται, και με διάλογο να μπουν κανόνες στο τηλεοπτικό τοπίο.
Δεν χρειάζεται να ανακαλυφθεί ο τροχός σε μια χώρα της Ευρώπης. Ισχύει το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το προστατεύουν το Σύνταγμα και οι διεθνείς συνθήκες».

Ανησυχία από την ΕΣΗΕΑ

Η εσπευσμένη επιδίωξη της κυβέρνησης να ρυθμίσει το ζήτημα των αδειών των τηλεοπτικών σταθμών, παρακάμπτοντας το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, προκαλεί τις εύλογες ανησυχίες του δημοσιογραφικού κλάδου, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθήνας.

Το διοικητικό συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ, που συνεδριάζει εκτάκτως το πρωί της Πέμπτης για το συγκεκριμένο θέμα, επαναλαμβάνει τις πάγιες θέσεις του: 

• Επιμένει στη θεσμοθέτηση των κανόνων που διασφαλίζουν την απόλυτη διαφάνεια στην ιδιοκτησία των ΜΜΕ, ύστερα μάλιστα από 25 χρόνια αυθαιρεσίας και διαπλοκής που μονίμως καταγγέλλουν οι δημοσιογράφοι.
• Είναι αντίθετο σε οποιαδήποτε απόπειρα συγκέντρωσης των ΜΜΕ, είτε αυτή συνδέεται με την επιχειρηματικότητα, είτε επιδιώκεται από πολιτικές.
• Απαιτεί την πλήρη διασφάλιση των θέσεων εργασίας, όσων ακόμη εργάζονται, και κατοχύρωση των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων των δημοσιογράφων με Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και τον Κώδικα Δεοντολογίας.

«Η ενημέρωση είναι ζήτημα Δημοκρατίας και δεν το παζαρεύουμε» καταλήγει η ΕΣΗΕΑ.

Τι δήλωσε ο υπουργός Επικρατείας

Σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό Mega, ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς ανέφερε ότι «οι ιδιοκτήτες των καναλιών μας κατηγόρησαν ότι ο ελάχιστος αριθμός των εργαζομένων που ορίζουμε στο νομοσχέδιο είναι πολύ μεγάλος. Όσοι θέλουν να βάλουν μπροστά τους εργαζόμενους να το ξανασκεφτούν».

«Τα υφιστάμενα κανάλια δεν έχουν άδεια. Για πρώτη φορά θα δημοπρατηθούν τέσσερις άδειες και θα γίνει διαγωνισμός», σημείωσε και πρόσθεσε πως με όρους αγοράς έχουμε μη βιώσιμα σχήματα, τα οποία είναι υπερχρεωμένα. Τα δάνεια που έχουν πάρει είναι σε διαδικασία ελέγχου από τη δικαιοσύνη, συμπλήρωσε.

Ερωτηθείς γιατί η κυβέρνηση δεν αφήνει την αγορά να ρυθμιστεί από μόνη της, ο υπουργός Επικρατείας ανέφερε πως στόχος είναι να διαμορφώσουμε μια βιώσιμη αγορά. Στη χρήση ενός δημόσιου αγαθού πρέπει να παρεμβαίνει το Δημόσιο, είπε. Την ίδια στιγμή, υποστήριξε πως δεν υπάρχει κανένα συνταγματικό ζήτημα στην προτεινόμενη ρύθμιση.
Πηγή: thetoc.gr
Newsroom MykonosTicker