Απιστία - Τι σημαίνει για τη σχέση

Πεσσάρη Ηλιάννα - Ψυχολόγος

Όπως τα περισσότερα πράγματα στη ζωή, που αφορούν τους ανθρώπους, έτσι και στην "απιστία", δεν υπάρχει....

γενικός κανόνας που να την εξηγεί. Η απιστία είναι αποτέλεσμα της σχέσης και της επικοινωνίας του ζευγαριού. Το να συνάψω μία παράλληλη σχέση- σύντομη ή διαρκής- έχει να κάνει με προσωπικά θέματα του καθενός αλλά και με θέματα που αφορούν τη σχέση του ζευγαριού.

Ο χρόνος που συμβαίνει, οι διαστάσεις που παίρνει, η διαχείριση της κατάστασης από το κάθε μέλος του ζευγαριού σε καμία περίπτωση δεν είναι τυχαία. Αντίθετα, δείχνουν καθαρά, για όποιον θέλει να δει, ότι η σχέση ή τα άτομα της σχέσης, έρχονται αντιμέτωποι με κάτι βαθύτερο μέσα τους.

Μπροστά σε μία πράξη απιστίας, είναι καλό να διερωτηθώ τι εξυπηρετεί για μένα. Έχει να κάνει με κάτι που βιώνω μέσα μου, είναι κάτι οικείο σε μένα, το αναγνωρίζω; Είναι κάτι καινούριο; Με τι μπορεί να σχετίζεται;

Μπορεί η απάντηση να σχετίζεται με κάτι πολύ προσωπικό, μπορεί να είναι ένα μοτίβο λειτουργίας μου, ένας τρόπος μου να σχετίζομαι με ορισμένες καταστάσεις μέσα μου ή και γύρω μου. Μπορεί να είναι ο τρόπος μου να αντιλαμβάνομαι την ύπαρξη μου... Αυτό παραπέμπει σε περαιτέρω αναζήτηση μέσα στο ίδιο το άτομο. Μπορεί όμως η απάντηση να αφορά τη σχέση μου με τον άλλον. Μπορεί να υπάρχει η αίσθηση ότι η επικοινωνία έχει χαθεί ανάμεσα στο ζευγάρι ή ότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον, ή ακόμα ότι όλα είναι μονότονα και ίδια.

Η σχέση του ζευγαριού - μία πολύ κοντινή σχέσηΜετά από πολλά χρόνια σχέσης, το ζευγάρι έρχεται πολυ κοντά και αυτό φέρνει μαζί του διάφορα θέματα προς επεξεργασία. Όσο πιο κοντά είμαστε σε μία ερωτική σχέση, τόση περισσότερη φροντίδα θέλει η σχέση. Όταν η εγγύτητα είναι μεγάλη μεταξύ μας, είναι πολύ εύκολο να αφεθώ, να σταματήσω να σε κοιτάω ή να προσπαθώ. Είναι πολυ εύκολο να χαθώ εγώ ή να χαθείς εσύ ή να χαθεί αυτή η αρχική φλογα που μας έφερε μαζί. Είναι εύκολο να παγιωθούν κάποιοι ρόλοι μας, ένας κώδικας επικοινωνίας, ένα “παιχνίδι” ανάμεσα μας.

Το παιχνίδι ορίζεται ως μία κατάσταση επικοινωνίας ανάμεσα σε δύο άτομα που δεν είναι ισότιμη, αλλά αντίθετα εξυπηρετεί κάποιον σκοπό στην επικοινωνία ή μέσα στο άτομο. Για παράδειγμα μπορεί ο τρόπος που επικοινωνώ με τον άλλον να ζητά την συνεχώς την προσοχή του, σαν να είμαι ένα μικρό παιδί που θέλει την φροντίδα και ο άλλος, αν δεν το αντιληφθεί ότι επικοινωνώ με αυτόν τον τρόπο, ώστε να μου απαντήσει κατάλληλα, μπορεί να γίνει ο γονιός που μου δίνει την προσοχή που θέλω. 

Έτσι έχουμε μία επικοινωνία παιδιού- γονιού, σε μία σχέση ενηλίκων. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει πολύ συχνά στη ζωή μας και δεν πειράζει όσο το αναγνωρίζω. Το επικίνδυνο είναι να παγιωθεί μία τέτοια επικοινωνία με αποτέλεσμα το ζευγάρι να σχετίζεται μέσα από αυτούς τους ρόλους μόνο. Έτσι, μπορεί να χαθούν οι ρόλοι των ενηλίκων, των εραστών, των ισότιμων συντρόφων. Η σχέση τότε γίνεται μονότονη, ίδια, κουραστική...

Αυτή είναι μία κατάσταση δύσκολη που θέλει πολύ φροντίδα και από τις δύο πλευρές. Για να ξεπεραστεί, χρειάζεται πρώτα να αναγνωριστεί το θέμα, να αναλάβει ο καθένας την ευθύνη του εαυτού του και της σχέσης, να δουλέψει με τον εαυτό του και μετά να δουλέψουν και μαζί ( ίσως με τη βοήθεια ενός ειδικού), ώστε να μάθουν έναν καινούριο τρόπο επικοινωνίας και συνεργασίας.

Μία τέτοια κατάσταση μας φέρνει αντιμέτωπους με τον εαυτό μας και με βαθύτερα κομμάτια, μας φέρνει αντιμέτωπους με τον τρόπο που σχετίζομαστε με τους σημαντικούς άλλους, με τον τρόπο που δεσμεύομαστε σε κάτι που θεωρούμε πολύτιμο, με τον τρόπο που αναλαμβάνουμε την ευθύνη μας απέναντι στα πράγματα. 

Είναι πιο εύκολο να “ξε- φύγω” από όλα αυτά, ψάχνοντας να βρω αλλού αυτά που μου λείπουν παρά να μείνω στα δύσκολα και να τα αντιμετωπίσω. Η απιστία όπως και άλλα πράγματα στη ζωή ενός ζευγαριού, είναι μία μορφή φυγής από τη σχέση, μία μορφή αποφυγής των θεμάτων που έχει η σχέση, αποφυγής του εαυτού μου.

Μία σχέση είναι κάτι που χτίζουν δύο άνθρωποι, μαζί. Όπως το χτίζουν, έτσι μπορούν και να το χαλάσουν. Οι ευθύνες είναι πάντα μοιρασμένες.

Η αποκάλυψηΗ απιστία όταν αποκαλύπτεται φέρνει μαζί της πολλές αλλαγές, απώλειες, συναισθήματα και στα δύο μέλη, όπως θυμό, πόνο, μοναξιά, πένθος, αδικία, φόβο...

Ένα φυσιολογικό στάδιο όταν μαθευτεί η απιστία, είναι να ρίχνω τις ευθύνες σε αυτόν που την έκανε και να μπαίνω σε μία κατάσταση όπου νιώθω αδικημένος, προδωμένος, “θύμα”. Αυτό το στάδιο όμως, μαζί με το αρχικό σοκ και το θυμό, περνάνε και δίνουν τη θέση τους σε μία πιο ώριμη επεξεργασία των καταστάσεων. Δυστυχώς, είναι εύκολο και συχνό να μένουμε εκεί κατηγορώντας και πετώντας το μπαλάκι ο ένας στον άλλον. Αυτό, άλλωστε είναι που πολύ εύκολα κάνουμε σε μία σχέση έτσι κι αλλιώς : ψάχνουμε να βρούμε ποιός φταίει από τους δύο, ποιός έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη γι αυτό που συμβαίνει ή που νιώθουμε.

Θα μπορούσαμε αντίθετα να διερωτηθούμε πως φτάσαμε ως εδώ; Τι προηγήθηκε; Τι μπορεί να έκανα εγώ ως μέλος αυτής της σχέσης, που να οδήγησε σε αυτήν την κατάσταση;

Αυτό ισχύει ακόμα και στην πράξη απιστίας. Αυτός που απιστεί "εκδραματίζει", κάνει πραξη στις περισσότερες περιπτώσεις, μία κατάσταση που υπάχει στη σχέση. Κάτι τον οδήγησε εκεί, κάτι οδήγησε τη σχέση εκεί, κάτι φτιάξανε μαζί...

Υπάρχουν καταστάσεις, που η απιστία σημαίνει "χρειάζομαι την προσοχή σου, θέλω κάτι να αλλάξει", και μαζί με διάθεση και δουλειά, το ζευγάρι μπορεί να προχωρήσει και να φτιάξει μία σχέση πιο ισότιμη και συνεργατική. Υπάρχουν καταστάσεις όπου η αποστία σημαίνει "έχω φύγει, πιστεύω ότι θα είμαι καλύτερα αλλού". Όταν η απιστία είναι σαν μία κραυγή απελευθέρωσης του ενός εκ των δύο μελών τότε μάλλον είναι αργά για τη σχέση.

Η ωρίμανσηΤο πιο δύσκολο σε μία κατάσταση απιστίας είναι να αναλάβουν και οι δύο πλευρές την ευθύνη που τους αναλογεί. Αυτό μπορεί να φέρει περιόδους μεγάλων εντάσεων/συγκρούσεων, δυσπιστίας, απομόνωσης, μοναξιάς.

Χρειάζεται η σχέση να ξανα-χτιστεί, σε νέες βάσεις, να δημιουργηθεί ξανά εμπιστοσύνη και μία διαφορετική επικοινωνία. Ώστε να το καταφέρουμε αυτό, θα χρειαστούμε την βαθύτερη ειλικρίνεια μας, με τον εαυτό μας και τον άλλον, και προσωπική δουλειά γεμάτη προσωπικές υπερβάσεις.

Σε κάθε περίπτωση, αφου ξεπεραστεί το αρχικό σοκ, χρειάζεται να διερωτηθώ τι εξυπηρετεί αυτή η κατάσταση, τι σημαίνει για μένα και τη σχέση μου, για ποιό πράγμα μιλάμε πραματικά όταν μιλάμε για την απιστία...

Πηγή: e-psychology.gr
Newsroom MykonosTicker