Ο Θουκυδίδης, κορυφαίος ιστορικός της αρχαιότητας, θεμελιωτής επιστημονικής ιστορίας, καθίσταται ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες αντικείμενο έντονης και συστηματικής μελέτης. Το μνημειώδες έργο του «Θουκυδίδου Ιστορίαι» ήτοι για τους μεταγενέστερους φιλόλογους «Η ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου» αποτελεί σήμερα για τους σπουδαστές των διεθνών ....
σχέσεων της πολιτικής επιστήμης αλλά και στρατιωτικών Ακαδημιών των κορυφαίων Πανεπιστημίων ένα χρήσιμο βοήθημα για επιτυχή σταδιοδρομία.Ο Αθηναίος ιστορικός επιθυμούσε το έργο του να αποτελέσει «κτήμα ες αεί» και προοριζόταν να φανεί χρήσιμο «σε όσους θελήσουν να έχουν ακριβή γνώση των γεγονότων που συνέβησαν και εκείνων που θα συμβούν στο μέλλον, τα οποία από την πλευρά της ανθρώπινης φύσης, θα είναι όμοια ή παρόμοια». Περίπου δυόμιση χιλιάδες χρόνια αργότερα, τα παραπάνω λόγια δικαιώνουν τον ιστορικό του Πελοποννησιακού πολέμου (431 π.Χ. – 404 π.Χ.).
Ο Ντόναλντ Κέιγκαν σπουδαίος, κλασικιστής, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Γέιλ των ΗΠΑ, είναι γνωστός στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό από δυο του εξαιρετικά έργα, «Περικλής ο Αθηναίος» και «Ο Πελοποννησιακός πόλεμος». Ο Αμερικανός ιστορικός έσκυψε με ζήλο επί δέκα χρόνια στο έργο του Θουκυδίδη, όχι μόνον για φιλολογική έρευνα αλλά πρωτίστως για να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα στηριζόμενος σε στοιχεία που προέρχονται από διάφορες αρχαίες πηγές αλλά και από αυτόν τον Ντόναλντ Κέιγκαν. Τα συμπεράσματα που εξάγονται σε αυτό το έργο είναι διαφορετικά εν πολλοίς από τις απόψεις του Αθηναίου ιστορικού και στρατηγού του Πελοποννησιακού πολέμου.
Κίνηση τολμηρή και ριψοκίνδυνη, ωστόσο σε καμία περίπτωση ο συγγραφέας δεν έχει σκοπό να απαξιώσει την διαχρονική αξία του Θουκυδίδη. Ο αρχαίος ιστορικός κατά τον Κέιγκαν εκτός του ότι είναι επίκαιρος, ήταν και αναθεωρητής του τρόπου με τον οποίο αντιμετώπιζαν οι σύγχρονοι του τα μεγάλα γεγονότα του καιρού του. Σκεπτικιστής που ανήκε στην μετριοπαθή πτέρυγα των σοφιστών της αρχαιότητας, στους «διαφωτιστές» των κλασσικών χρόνων. Υπερβαίνει τις κατεστημένες αντιλήψεις της πολιτείας που στηρίζονται στο μύθο ή στη χρονογραφία. Ο άνθρωπος με τα πάθη του, τις αρετές του κομμάτι του κράτους – πόλη καθίσταται υποκείμενο του ιστορικού γίγνεσθαι.
Τα συμπεράσματά του όπως και άλλων «ιερών τεράτων» της παγκόσμιας σκέψης είναι απαραίτητα να κρίνονται και αυτά από τους μεταγενέστερους ή να συγκρίνονται με άλλων ιστορικών.
Ο Ν. Κέιγκαν δεν φιλοτεχνεί μια αγιογραφική εικόνα του Θουκυδίδη σαν εκείνη που φιλοτέχνησαν οι Γερμανοί Κλασικιστές του 19ου ή παλαιότερα ο Γάλλος Φιλόσοφος Ρουσώ. Μας παραδίδει έναν Θουκυδίδη ανθρώπινο, Αθηναίο ευπατρίδη, με τις αδυναμίες του, τα λάθη, ζωντανό μέλος της Αθηναϊκής δημοκρατίας, που έζησε στην πόλη του, εξορίσθηκε. Επηρεάσθηκε από συγκλονιστικές εξελίξεις, αποκόμισε προσωπικές εμπειρίες.
Τον καταξιώνει στους πρωτοπόρους στοχαστές που βρίσκονται στις παρυφές της φιλοσοφίας.
Άνθρωπος της δράσης, όχι μόνον της διανόησης, απαιτεί με το έργο του μια κριτική αποτίμηση και από τους αναγνώστες του. Ένα ευανάγνωστο βιβλίο που με την ελκυστική μετάφραση της Ελισάβετ Παπαϊωάννου μας βάζει στον πειρασμό για να διαβάσουμε το πρωτότυπο έργο του μεγάλου ιστορικού.
Ντόναλντ Κέϊγκαν
Θουκυδίδης - Ο Αναμορφωτής της Ιστορίας
Μετάφραση: Ελισάβετ Παπαϊωάννου
Εκδόσεις Ωκεανίδα
Πηγή : critique.gr
Επιμέλεια : Συντακτική Ομάδα Mykonos Ticker
