Συνέντευξη στον Σπύρο Δημητρέλη
Στην Ελλάδα υπάρχει πολύ μεγάλο πρόβλημα φοροδιαφυγής και παραοικονομίας. Η καθιέρωση των ηλεκτρονικών τιμολογίων μπορεί να καταπολεμήσει το πρόβλημα και να φέρει σημαντικά έσοδα στο δημόσιο ταμείο;
Τα οφέλη από την εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης στην ελληνική οικονομία είναι σημαντικά τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για το δημόσιο. Συγκεκριμένα, το συνολικό κόστος της «παραδοσιακής» διαδικασίας τιμολόγησης για τις ελληνικές επιχειρήσεις, εκτιμάται συντηρητικά στα 5 με 7 € ανά τιμολόγιο.
Εάν και το μέσο κόστος είναι πολύ χαμηλότερο σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου φτάνει και τα €15 -€20 ανά τιμολόγιο, το ποσό που μπορεί εξοικονομηθεί για τις ελληνικές επιχειρήσεις, από την υιοθέτηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, εκτιμάται σε τουλάχιστον €1 δισ. ετησίως.
Εκτός της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, τα οφέλη για το δημόσιο είναι ιδιαίτερα σημαντικά και περιλαμβάνουν από τη μία πλευρά τη δραστική μείωση της φοροδιαφυγής λόγω αμεσότερων (αυτοματοποιημένων), συχνότερων και διαφανών φορολογικών ελέγχων και από την άλλη τη περικοπή λειτουργικών δαπανών των δημοσίων φορέων.
Υπάρχει στην Ελλάδα σχετικό νομοθετικό πλαίσιο για την ηλεκτρονική τιμολόγηση και ποιές θα πρέπει να είναι προτεραιότητες για τον εκσυγχρονισμό ή την εφαρμογή του;
Η χρήση των η-τιμολογίων βασίζεται στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο έκδοσης και ελέγχου η-τιμολογίων όπως αυτό (κυρίως) καθορίζεται από την ΠΟΛ 1049/2006 και στη χρήση φορολογικών μηχανών (ΕΑΦΔΣΣ) για την αντιμετώπιση ζητημάτων ασφάλειας.
Ο ν.3842/2010 (άρθρο 20) φιλοδοξούσε να ορίσει το νέο θεσμικό πλαίσιο της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Αναφέρεται στην από 1.1.2011 (έναρξη εφαρμογής) «υποχρεωτική διαβίβαση των φορολογικών στοιχείων που αφορούν συναλλαγές άνω των 3000 ευρώ ... μέσω ηλεκτρονικού συστήματος σε υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών».
Ωστόσο η διάταξη αυτή δεν έχει εξειδικευτεί (προδιαγράφοντας με σαφήνεια τη διαδικασία) και κατά συνέπεια δεν έχει ξεκινήσει η εφαρμογή της.
Οι βασικές θεσμικές παρεμβάσεις που απαιτούνται επίσης έτσι ώστε να γίνει πιο εύκολη και παραγωγική η εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης συνοψίζονται ως ακολούθως:
• Διαμόρφωση του προτύπου ηλεκτρονικού τιμολογίου, το οποίο θα διευκολύνει τη διακίνηση του μεταξύ διαφορετικών Πληροφοριακών Συστημάτων έκδοσης-λήψης τιμολογίων. Έχει ολοκληρωθεί και αναμένεται η θεσμοθέτησή του.
• Παροχή δυνατότητας χρήσης ψηφιακής φορολογικής σήμανσης (πέραν της χρήσης φορολογικών μηχανών), η οποία θα παρέχεται διαδικτυακά από πιστοποιημένους φορείς
• Αποϋλοποίηση του Δελτίου Αποστολής, το οποίο αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη της η-τιμολόγησης (εξ’ αιτίας της συνήθους πρακτικής έκδοσης συνενωμένου τιμολογίου – δελτίου αποστολής). Πρώτο βήμα αποτελεί η ΠΟΛ 1158/2011 η οποία αίρει την υποχρέωση διαφύλαξης του έντυπου δελτίου αποστολής
Η ηλεκτρονική τιμολόγηση μπορεί να αποφέρει αποτελέσματα μόνο ως καθολικά υποχρεωτική ή μπορεί αν λειτουργήσει αποτελεσματικά σε παράλληλη βάση με την χειρόγραφη έκδοση τιμολογίων;
Το βέλτιστο αποτέλεσμα ιδιαίτερα για την πάταξη της φοροδιαφυγής έρχεται μέσω της καθολικής εφαρμογής. Βέβαια αυτό δεν μπορεί να γίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα, άρα μπορούμε για 2-3 χρόνια να λειτουργήσουμε και με την παράλληλη χρήση εγχαρτων τιμολογίων.
Το θετικό για την χώρα μας είναι ότι υπάρχουν ήδη χιλιάδες επιχειρήσεις που λειτουργούν στο περιβάλλον της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και έμπειροι πάροχοι υπηρεσιών που προσφέρουν γρήγορες και φθηνές λύσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Άρα θεωρούμε ότι σε 2 χρόνια, με την κατάλληλη εκπαίδευση / ενημέρωση, θα μπορέσουμε να υλοποιήσουμε στην χώρα μας την καθολική ηλεκτρονική τιμολόγηση, όπως για παράδειγμα στην Βραζιλία.
Μπορείτε να μας περιγράψετε με απλά λόγια πως η έκδοση ενός ηλεκτρονικού τιμολογίου θα χτυπήσει τη φοροδιαφυγή που κρύβεται σε μια συναλλαγή;
Με την αξιοποίηση των ψηφιακών πληροφοριών του η-τιμολογίου μπορεί να βελτιωθεί η κατά περίπτωση αναζήτηση ελεγκτικών υποθέσεων με βάση τις ανάγκες του ελεγκτικού σώματος καθώς και να απλουστευθεί/εντατικοποιηθεί η διαδικασία αναζήτησης υποθέσεων προς έλεγχο.
Σημαντικότερη όμως μπορεί να είναι η παροχή των στοιχείων του η-τιμολογίου στις διαδικασίες ελεγκτικών επαληθεύσεων.
Συγκεκριμένα, η χρήση δεδομένων σε ηλεκτρονική μορφή και σε χρόνο κοντινό (ή ακόμα και σε πραγματικό χρόνο) στην πραγματοποίηση των συναλλαγών, θα δώσει στους ελεγκτές την δυνατότητα να πραγματοποιήσουν επαληθεύσεις σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και με μεγαλύτερη ακρίβεια και αξιοπιστία.
Η αξιοποίηση των στοιχείων αυτών μπορεί να αφορά τόσο τις Γενικές ελεγκτικές επαληθεύσεις, όπως τις επαληθεύσεις βάσει στοιχείων επιτηδευματία και βάσει υπηρεσιακών στοιχείων, όσο και τις Ειδικές Ελεγκτικές Επαληθεύσεις και τον έλεγχο Λοιπών Φορολογικών Αντικειμένων. Ειδικότερα:
• Σχετικά με τις ειδικές ελεγκτικές επαληθεύσεις, υπάρχει η δυνατότητα με την χρήση των στοιχείων του η-τιμολογίου να εξεταστούν σε βάθος όλες οι πωλήσεις και δαπάνες που προκύπτουν από την υποβολή των στοιχείων για την εν λόγω επιχείρηση ή επιτηδευματία και να προσδιορισθεί αν αντιστοιχούν σε πραγματικές συναλλαγές ή αποτελούν πιθανό αντικείμενο ελέγχου.
Ο έλεγχος μπορεί να γίνει είτε με καθορισμό οποιουδήποτε ορίου ποσού αλλά και βάση συχνότητας, χρονολογικής σειράς ή συγκεκριμένης χρονικής περιόδου της οικονομικής χρήσης στην οποία πραγματοποιήθηκαν.
• Σχετικά με την φορολογία ΦΠΑ, μπορεί να γίνει αυτοματοποιημένος έλεγχος από το σύστημα για να εντοπιστεί αν μεταφέρθηκαν σωστά τα δεδομένα των βιβλίων στις υποβληθείσες δηλώσεις ΦΠΑ, αν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες και προϋποθέσεις στις περιπτώσεις έκπτωσης επί του τζίρου και στα ειδικά καθεστώτα ΦΠΑ αν εκπέσθηκε ο αναλογών ΦΠΑ, χωρίς να υπάρχει τέτοιο δικαίωμα και αν εφαρμόσθηκαν οι ορθοί συντελεστές ΦΠΑ εκροών και εισροών και προκειμένου για απαλλασσόμενες πωλήσεις αν έχουν τηρηθεί οι προβλεπόμενες διαδικασίες και υπάρχουν τα αντίστοιχα δικαιολογητικά ή έγινε μετατόπιση εκροών από υψηλότερο σε χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ βάση των στοιχείων του συναλλασσόμενου.
Ποιές είναι οι προοπτικές της ηλεκτρονικής τιμολόγησης διεθνώς και στην Ελλάδα;
Οι προοπτικές είναι εξαιρετικές δεδομένης της αναγνωρισμένης σημασίας και την δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όλων των κυβερνήσεων για την εφαρμογή της καθώς και της σύνδεσης της με άλλες κρίσιμες πρωτοβουλίες όπως οι ηλεκτρονικές δημόσιες προμήθειες.
Ειδικά για την Ελλάδα, αναμένουμε τα αποτελέσματα να είναι εντυπωσιακά γιατί καλύπτουν δυο σημαντικούς στόχους της αναπτυξιακής πολιτικής σε περίοδο κρίσης:
• Θα εξοικονομηθούν 1-1,5 δισ. € ετησίως από μείωση διαχειριστικών πόρων, άρα ενίσχυση της εθνικής ανταγωνιστικότητας της οικονομίας που σχετίζεται και με τη βελτίωση της διαχείρισης οικονομικών ροών.
• Θα βελτιώσει (μέσω του αυτοματισμού) τον φορολογικό έλεγχο, τον ταχύτερο εντοπισμό φορολογικών παραβάσεων και τη δραματική μείωση των πλαστών και εικονικών τιμολογίων.
Στην Ελλάδα ποιες πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί για την καθιέρωση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και ποιοί είναι οι φορείς που την υποστηρίζουν;
Στο Εργαστήριο μας, το μοναδικό επίσημο δημόσιο Εργαστήριο για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο, ασχολούμαστε τουλάχιστον 10 χρόνια με την ηλεκτρονική τιμολόγηση. Πριν 5 χρόνια είχαμε κάνει και την σχετική μελέτη για τις αναγκαίες δράσεις της Γεν. Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων στον τομέα αυτό.
Έχουμε επίσης ενεργή συμμετοχή σε όλες τις Τεχνικές Επιτροπές για το θέμα αυτό ενώ λειτουργούμε ένα ειδικό ενημερωτικό site (www.etimologio.gr) και οργανώνουμε εδώ και 2 χρόνια εκπαιδευτικά σεμινάρια για λογιστές και στελέχη επιχειρήσεων.
Επίσης πολύ ουσιαστική συμβολή στην ανάπτυξη της ηλεκτρονικής τιμολόγησης κάνει η σχετική επιτροπή του ΣΕΒ με χρήσιμες προτάσεις όπως και αντίστοιχες επιτροπές της Ελ. Έν. Τραπεζών και του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου.
Θεωρώ ότι οι παραπάνω κλαδικοί φορείς με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο έχουν προσφέρει πολύ σωστή υποστήριξη στα Υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης για το θέμα αυτό και σε εξειδικευμένους δημόσιους λειτουργούς με μεγάλη εμπειρία και καινοτόμες πρωτοβουλίες στο ηλεκτρονικό τιμολόγιο όπως ο κ. Ζαφειρόπουλος.
Υπάρχει η τεχνογνωσία στην Ελλάδα για τη δημιουργία των σχετικών ηλεκτρονικών υποδομών;
Υπάρχει και μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις είναι ιδιαίτερα πρωτοποριακή σε διεθνές επίπεδο. Για παράδειγμα οι εταιρίες Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, Be24.gr της Eurobank, CPI, Impact, Uni Systems σχημάτισαν μια σύμπραξη η οποία εισήγαγε την Ηλεκτρονική Τιμολόγηση στην ελληνική πραγματικότητα.
Από κοινού και η καθεμία χωριστά προσφέρουν τις ολοκληρωμένες λύσεις Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης και Αρχειοθέτησης παραστατικών, με την τεχνογνωσία, την τεχνική υπεροχή και την εγκυρότητα που τις διακρίνουν.
Μέσα από τις ολοκληρωμένες λύσεις Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης και Αρχειοθέτησης paperless connect (www.paperless-connect.gr) που τεχνολογικά δημιουργήθηκαν από την Information Systems Impact, κάθε εταιρεία μπορεί να βρει εύκολα, οικονομικά και με απόλυτη ασφάλεια, την υποστήριξη και τις επιλογές που μεταξύ άλλων εξασφαλίζουν: μείωση συνολικά των λειτουργικών εξόδων (μέχρι και 100%), κατάργηση των εξόδων αποστολής, μείωση χρόνου λήψης και αρχειοθέτησης, κατάργηση αποθηκευτικών χώρων για τιμολόγια και έγγραφα, μικρότερη κατανάλωση σε χαρτί και μελάνι. Επιπλέον με την υπηρεσία paperless connect, η επιχείρηση μειώνει το ενεργειακό αποτύπωμα και ενισχύει το “πράσινο” προφίλ της.
Πηγή:capital.gr
Επιμέλεια : Συντακτική Ομάδα Mykonos Ticker
