Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολλή συζήτηση για τις βλαβερές επιδράσεις της ηλιακής ακτινοβολίας με τους επιστήμονες να προειδοποιούν για τους κινδύνους που προέρχονται από αυτήν. Και ενώ μεγάλο κομμάτι του κοινού έχει ευαισθητοποιηθεί στον τομέα αυτό, υπάρχουν ...
πολλοί άνθρωποι γύρω μας που δε φαίνεται να δίνουν σημασία σε αυτές τις προειδοποιήσεις. Πόσο όμως πραγματικά επικίνδυνος είναι ο ήλιος για την υγεία του δέρματός μας και στην περίπτωση αυτή πώς μπορούμε να προστατευτούμε ;Ποιούς κινδύνους διατρέχουμε από την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία;
Η ηλιακή ακτινοβολία που φτάνει στο δέρμα μας αποτελείται από δύο διαφορετικά μήκη κύματος την UVA και την UVB. Από μόνη της η ηλιακή ακτινοβολία δεν είναι επιβλαβής, είναι μάλιστα γνωστή η ευεργετική επίδραση του ήλιου στο δέρμα με την παραγωγή βιταμίνης D , η οποία παίζει κεφαλαιώδη ρόλο στην καλή υγεία των οστών μας.
Ωστόσο η προοδευτική καταστροφή του προστατευτικού στρώματος όζοντος στην ατμόσφαιρα τις τελευταίες δεκαετίες, επιτρέπει πολύ μεγαλύτερα ποσοστά ακτινοβολίας να έρχονται σε επαφή με το δέρμα μας. Επιπλέον, η ανεξέλεγκτη έκθεση του ατόμου, πολλές ώρες ημερησίως στον ήλιο αυξάνει τον κίνδυνο αυτό.
Και ο κίνδυνος αυτός μεταφράζεται σε ανάπτυξη φωτογήρανσης, πρόωρης δηλαδή γήρανσης του δέρματος λόγω έκθεσης στον ήλιο με ανάπτυξη ρυτίδων, πάχυνσης του δέρματος και δυσχρωμιών , αλλά κυρίως σε ανάπτυξη μόνιμων βλαβών στο DNA των δερματικών κυττάρων και κατά συνέπεια διαφόρων μορφών καρκίνου του δέρματος, με τον πλέον επικίνδυνο να αποτελεί το μελάνωμα, το οποίο ανήκει στις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου.
Ποιοι είναι οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου;
Σε αυξημένο κίνδυνο βρίσκονται όπως είναι αναμενόμενο τα άτομα, τα οποία εκτίθενται ανεξέλεγκτα για πολλές ώρες και χωρίς προστασία στην ηλιακή ακτινοβολία. Ο κίνδυνος αυξάνει ακόμα περισσότερο όταν πρόκειται για παιδιά, των οποίων οι δυνατότητες επιδιόρθωσης των βλαβών που προκαλεί η ηλιακή ακτινοβολία στα δερματικά κύτταρα είναι μειωμένες, καθώς και τα άτομα με ανοιχτόχρωμα μαλλιά και μάτια που διαθέτουν στο σώμα τους χαμηλό ποσοστό της προστατευτικής ουσίας μελανίνης.
Επιπλέον, σε αυξημένο κίνδυνο βρίσκονται οι άνθρωποι με οικογενειακό ιστορικό μελανώματος, καθώς και τα άτομα με πολλούς , >100 σπίλους (κοινές ελιές), ειδικά όταν οι τελευταίοι παρουσιάζουν αλλαγές στο χρώμα, το σχήμα και τη μορφολογία τους.
Ποιοι μέθοδοι προστασίας υπάρχουν;
Διαβάζοντας κανείς τα παραπάνω θα μπορούσε να υποθέσει ότι η απόλυτη αποφυγή της έκθεσης στον ήλιο είναι η καλύτερη μέθοδος προστασίας. Αυτό όμως αφενός δεν είναι εφικτό και αφετέρου, όπως προαναφέρθηκε, η ηλιακή ακτινοβολία έχει και πολλές καλές επιδράσεις για την υγεία του δέρματος, που δεν πρέπει να παραβλεφθούν. Οι σωστές μέθοδοι προστασίας συνίστανται σε :
- Καθημερινή χρήση αντιηλιακού με τον κατάλλλο δείκτη προστασίας τον οποίον προσαρμόζει ο δερματολόγος ανάλογα με τον φωτότυπο του ατόμου. Η εφαρμογή του αντιηλιακού πρέπει να γίνεται μισή τουλάχιστον ώρα πριν την έκθεση στον ήλιο σε όλα τα σημεία του σώματος που εκτίθενται σε αυτόν.
- Σε χώρες, όπως η Ελλάδα, όπου υπάρχει υψηλό ποσοστό ηλιοφάνειας καθόλη τη διάρκεια του χρόνου είναι σημαντικότατο η εφαρμογή του αντιηλιακού να γίνεται καθημερινά και όχι μόνο το καλοκαίρι, ενώ αυτό θα πρέπει να ανανεώνεται μετά την πρώτη εφαρμογή κάθε δύο ώρες.
- Το καλοκαίρι, όπου η έκθεση ολόκληρου του σώματος στην ακτινοβολία αυξάνει , είναι σημαντικό να υπάρχει αποφυγή του ήλιου, ειδικά για τις κατηγορίες ανθρώπων που προαναφέραμε, στις ώρες μεταξύ 11π.μ. και 4 μ.μ., όπου η ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας είναι μεγαλύτερη. Καπέλο, ελαφρά ανοιχτόχρωμα ρούχα και χρήση ομπρέλλας μπορούν να βοηθήσουν, χωρίς να παρέχουν ωστόσο απόλυτη προστασία χωρίς τη χρήση αντιηλιακού.
- Τέλος, κεφαλαιώδους σημασίας είναι η επίσκεψη στον εξειδικευμένο δερματολόγο, κάθε φορά που ένα άτομο παρατηρεί την εμφάνιση κάποιου νέου σπίλου ή την αλλαγή χρώματος, σχήματος και μορφολογίας ενός προϋπάρχοντος, προκειμένου ο ιατρός να κρίνει αν υπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης κακοήθειας και να προχωρήσει σε χειρουργική αφαίρεση της ύποπτης βλάβης. Ο έλεγχος αυτός σε ολόκληρο το δέρμα θα πρέπει να γίνεται ούτως ή άλλως μια φορά ετησίως στα πλαίσια της πρόληψης για την καλή υγεία του ατόμου αλλά και συνολικά για τη δημόσια υγεία.
Συγγραφείς: Τζίμα Κορίνα, Δρ.
Πηγη nutrimed