24 Ιουλ 2011

Προστασία το καλοκαίρι


Το καλοκαίρι αποτελεί, αναμφισβήτητα, μία από τις αγαπημένες εποχές για τους περισσότερους εξ ημών. Οι λόγοι είναι προφανείς: οι διακοπές, ο ήλιος, η θάλασσα ξεκουράζουν το σώμα, ηρεμούν το πνεύμα, γαληνεύουν την ψυχή και μας τροφοδοτούν με νέες δυνάμεις. Ταυτόχρονα, όμως, ...
ο οργανισμός μας βρίσκεται αντιμέτωπος με ορατούς και αόρατους κινδύνους που αφορούν στην υγεία αλλά και στην εμφάνισή μας. Στον ακόλουθο οδηγό προστασίας και ομορφιάς για το καλοκαίρι, θα αναφερθούμε σε εκείνους τους τρόπους που θα μας βοηθήσουν να διατηρηθούμε όμορφοι, κυριολεκτικά «από την κορυφή μέχρι τα νύχια».
Μαλλιά
Τα μαλλιά και το τριχωτό της κεφαλής είναι τα μέρη του σώματος τα οποία ταλαιπωρούνται αρκετά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η ηλιακή ακτινοβολία, το αλάτι της θάλασσας και το χλώριο που περιέχουν οι πισίνες είναι παράγοντες που αφυδατώνουν την τρίχα, αφαιρούν τη λάμψη και τη στιλπνότητά της, και κάνουν πιο τραχιά την υφή της. Ως αποτέλεσμα αυτών, τα μαλλιά γίνονται ξηρά, θαμπά, χάνουν την ελαστικότητά τους και «ανοίγουν» στις άκρες. Πώς, όμως, μπορούμε να αποτρέψουμε ή να περιορίσουμε τις ανεπιθύμητες επιδράσεις του καλοκαιριού στην υγεία των μαλλιών μας;
Προστασία
• Κατά την έκθεση στον ήλιο χρησιμοποιούμε ειδικά προϊόντα περιποίησης μαλλιών με φίλτρα αντιηλιακής προστασίας.
• Κάθε φορά που βγαίνουμε από τη θάλασσα ή από την πισίνα ξεπλένουμε τα μαλλιά μας με καθαρό νερό ώστε να απομακρύνουμε το αλάτι και το χλώριο.
• Μία φορά την εβδομάδα κάνουμε θεραπεία ενυδάτωσης και τροφής για τα μαλλιά μας ως εξής: σε καθαρά, λουσμένα μαλλιά, εφαρμόζουμε μια ποσότητα ελαίου πλούσιου σε θρεπτικά συστατικά, για παράδειγμα έλαιο jojoba, έλαιο avocado, δαφνέλαιο, κάνουμε ελαφρύ μασάζ και τα τυλίγουμε με ζεστή πετσέτα για 15 λεπτά. Στη συνέχεια τα ξεπλένουμε με άφθονο νερό και τα στεγνώνουμε. Εναλλακτικά, μπορούμε, αντί για έλαια, να χρησιμοποιήσουμε μια θρεπτική, τονωτική μάσκα μαλλιών, η οποία να περιέχει βούτυρο Karite, ελαιόλαδο, αμυγδαλέλαιο, μέλι.
• Περιορίζουμε τη χρήση προϊόντων styling (αφρός, λακ, ζελέ), καθώς και τη χρήση θερμού αέρα (πιστολάκι), διότι επιτείνουν την αφυδάτωση της τρίχας.
Δέρμα
Ο ήλιος είναι, αναμφίβολα, εκείνος ο παράγοντας ο οποίος επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό το δέρμα μας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Το φάσμα του ηλιακού φωτός που φθάνει στη Γη αποτελείται από τρεις βασικές ζώνες, οι οποίες σε φθίνουσα σειρά ενέργειας είναι οι εξής: οι υπέρυθρες ακτίνες (IR), το ορατό φως (VIS) και το υπεριώδες φως (UV), το πιο επικίνδυνο, που υποδιαιρείται σε UVA, UVB, UVC. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η συνολική ενέργεια της ακτινοβολίας UV που φθάνει στη Γη είναι πολύ μικρή σε σύγκριση με το ορατό φως και την υπέρυθρη ακτινοβολία. Παρ' όλα αυτά, οι ακτίνες UV είναι οι πιο επικίνδυνες, διότι φέρουν ξεχωριστά μεγαλύτερη ενέργεια από τις άλλες και, επομένως, απαιτούν πιο αυστηρά μέτρα προστασίας.
Ακτινοβολία UVA και UVB
Οι υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου που επηρεάζουν περισσότερο το δέρμα μας και προκαλούν το μαύρισμα, αλλά και την καταστροφή των δερματικών στοιβάδων, είναι η UVA και η UVB. H UVA, που αποτελεί το 95% της ηλιακής ακτινοβολίας, δεν προκαλεί εγκαύματα όπως η UVB, αλλά μπορεί να διαπεράσει το δέρμα ευκολότερα και πιο βαθιά, και προκαλεί το μαύρισμα με πιο αργούς ρυθμούς. Συνήθως, ένα ποσοστό UVB ευθύνεται για την καταστροφή του δέρματος, ενώ οι UVA ευθύνονται για τη συρρίκνωση και την απώλεια της ελαστικότητας που προκαλεί την πρόωρη γήρανσή του.
Επιβλαβείς επιδράσεις
Οι επιβλαβείς επιδράσεις, μετά από υπερβολική έκθεση του ανθρώπινου σώματος στο ηλιακό φως, μπορούν να είναι είτε άμεσες, που εκδηλώνονται ύστερα από μερικές ώρες ή ημέρες μετά την έκθεση, είτε μακροπρόθεσμες, που εκδηλώνονται ύστερα από αρκετά χρόνια συνεχούς ή επανειλημμένης έκθεσης. Η πιο ήπια άμεση επιβλαβής επίδραση είναι το ερύθημα (κοκκίνισμα) του δέρματος. Το ερύθημα αρχίζει να αναπτύσσεται μετά από λανθάνουσα χρονική περίοδο 2-3 ωρών μετά την έκθεση, φθάνει στο μέγιστο της έντασής του σε περίπου 12 έως 24 ώρες και υποχωρεί σταδιακά στις αμέσως επόμενες ημέρες. Αν το ερύθημα είναι περισσότερο έντονο και συνοδεύεται από πόνο, κνησμό και οίδημα, και σε πιο έντονες καταστάσεις από ρίγη, πυρετό και ναυτία, τότε ονομάζεται ηλιακό έγκαυμα. Το ηλιακό έγκαυμα είναι παροδικό, δεν αφήνει ουλές και ακολουθείται από αποφολίδωση (ξεφλούδισμα), καθώς εξασθενίζει η φλόγωση του δέρματος. Ανάλογα με την οξύτητά του, εξαφανίζεται σε 2-8 ημέρες, αν το δέρμα δεν εκτεθεί ξανά στο φως.
Εκτός από το ερύθημα και το ηλιακό έγκαυμα, που θεωρούνται φυσιολογικές επιβλαβείς επιδράσεις της υπερβολικής έκθεσης στο ηλιακό φως, υπάρχουν και οι παθολογικές που είναι οι διάφορες φωτοδερματίτιδες. Η χρόνια έκθεση του ανθρώπινου σώματος στο ηλιακό φως προκαλεί και άλλες βλάβες που είναι συσσωρευτικές και μη αντιστρεπτές. Οι βλάβες αυτές εκδηλώνονται με πάχυνση της κεράτινης στοιβάδας, απώλεια της ελαστικότητας του δέρματος, ξηρότητα, απολέπιση, εμφάνιση ρυτίδων και μελαγχρωματικών κηλίδων (χλόασμα), πανάδων και έχουν ως αποτέλεσμα την πρόωρη γήρανση του δέρματος, η οποία είναι γνωστή και ως ακτινική ή ηλιακή ελάστωση. Η ακτινική ελάστωση οδηγεί συχνά σε ακτινική υπερκεράτωση, η οποία θεωρείται σήμερα ως προκαρκινική δερματοπάθεια και εξελίσσεται πολλές φορές σε διάφορους τύπους καρκίνου του δέρματος.
Ένας άλλος τύπος καρκίνου είναι το κακοήθες μελάνωμα, το οποίο αποτελεί ιδιαίτερα επιθετική μορφή καρκίνου με κακή πρόγνωση. Ο κυριότερος παράγοντας που ευνοεί την εμφάνιση του κακοήθους μελανώματος είναι η χρόνια έκθεση του δέρματος στο ηλιακό φως. Από τα πολλά και πολύ σημαντικά επιδημιολογικά στοιχεία θα αναφέρουμε μονάχα τα εξής: Από τις αρχές της δεκαετίας του '60 έως τα τέλη του '80, η συχνότητα εμφάνισης μελανώματος έχει αυξηθεί ανησυχητικά: ανά 10 με 20 χρόνια, ο αριθμός των νέων περιπτώσεων έχει διπλασιαστεί. Έτσι, το μελάνωμα έχει γίνει η ταχύτερα εξελισσόμενη μορφή καρκίνου στην καυκάσια φυλή, εκτός από τον καρκίνο του πνεύμονα στις γυναίκες. Αυτήν τη στιγμή, το μελάνωμα αντιπροσωπεύει το 1,2% του συνόλου των καρκίνων του δέρματος, με 70.000 νέες περιπτώσεις κάθε χρόνο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αμερικάνικης Ακαδημίας Δερματολογίας, δύο νέα κρούσματα καρκίνου του δέρματος αναφέρονται κάθε λεπτό και ένα άτομο πεθαίνει κάθε ώρα.
Από όσα προηγουμένως αναφέραμε, φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο ήλιος μπορεί να αποβεί εξαιρετικά επιβλαβής για την ομορφιά, αλλά κυρίως για την υγεία μας. Αυτό ακριβώς είναι το μήνυμα που πρέπει να φθάσει σε όλους μας, καθώς μεγάλο ποσοστό θεωρεί πως το μαύρισμα και η ηλιοκαμένη όψη (που τόσο είναι στη μόδα) πρέπει να αποκτηθούν πάση θυσία, όποιο και αν είναι το τίμημα. Επομένως, μια επιστημονική συμβουλή είναι αναγκαία και πολύτιμη.
Προστασία
• Ξεκινάμε κάνοντας αρχικά ηλιοθεραπεία για μικρά χρονικά διαστήματα. Πριν από την ηλιοθεραπεία (στο σπίτι) κάνουμε απολέπιση (peeling) για να πετύχουμε ομοιόμορφο μαύρισμα. Εφαρμόζουμε το αντιηλιακό προϊόν τουλάχιστον μισή ώρα πριν από την έκθεση στον ήλιο και το ανανεώνουμε τακτικά (κάθε 1 ώρα).
• Αποφεύγουμε την παρατεταμένη έκθεση κατά τις μεσημεριανές ώρες.
• Χρησιμοποιούμε προστατευτικά καλύμματα για το κεφάλι και γυαλιά ηλίου με πιστοποίηση φιλτραρίσματος ακτίνων UVA και UVB.
• Επιλέγουμε το κατάλληλο αντιηλιακό σύμφωνα με τον φωτότυπο του δέρματός μας, με ένδειξη UVA και UVB.

Δερματικός τύπος UV
Χαρακτηριστικά δέρματος και ευαισθησίας στο ηλιακό φως, ύστερα από έκθεση 40 λεπτών το καλοκαίρι, για 1η φορά
Ευαισθησία στο ηλιακό φως
SPF
Ι
Κόκκινα μαλλιά, πολύ ανοιχτό δέρμα. Συνεχής εμφάνιση εγκαυμάτων. Καθόλου μαύρισμα
Πολύ υψηλή
50 30
ΙΙ
Ανοιχτόχρωμα μαλλιά και δέρμα. Συνεχής εμφάνιση εγκαυμάτων. Ελάχιστο μαύρισμα
Υψηλή
30
ΙΙΙ
Καστανά μαλλιά, ανοιχτό δέρμα. Ελαφρά εγκαύματα, σταδιακό μαύρισμα
Μέτρια
15
ΙV
Σκουρόχρωμα μαλλιά, σκούρο δέρμα. Σχεδόν ποτέ εγκαύματα. Πάντα μαύρισμα
Μέτρια
12 8
V
Μαύρα μαλλιά, σκούρο δέρμα. Περιστασιακά εγκαύματα. Εύκολο μαύρισμα, μικρής έντασης
Μικρή
4
VI
Μαύρο δέρμα. Ποτέ εγκαύματα. Υψηλή μελαγχρωμία Πολύ μικρή
Καμιά προστασία


• Δεν εκθέτουμε παιδιά κάτω των 3 ετών στον ήλιο. Τα προστατεύουμε πάντα με αντιηλιακό υψηλού δείκτη (>15) και προτιμάμε εκείνα με φυσικά φίλτρα, τους φοράμε καπέλα και στεγνά μπλουζάκια.
• Επιλέγουμε ειδικό αντιηλιακό (oil-free) αν έχουμε λιπαρό δέρμα ή δέρμα με ακμή.
• Χρησιμοποιούμε αντιηλιακό ακόμα και κάτω από την ομπρέλα και κατά τις συννεφιασμένες ημέρες.
• Μετά τον ήλιο χρησιμοποιούμε ενυδατικά και καταπραϋντικά προϊόντα (after sun, γαλάκτωμα σώματος, μάσκες προσώπου) που περιέχουν αλόη, χαμομήλι, καλεντούλα, πανθενόλη, ασβέστιο, ουρία, ιαματικό νερό.
• Σε περίπτωση ηλιακού εγκαύματος, καθαρίζουμε και δροσίζουμε την περιοχή με καθαρό νερό. Στεγνώνουμε προσεκτικά με μια γάζα. Εφαρμόζουμε ένα προϊόν με καταπραϋντική δράση, που να ρυθμίζει την υγρασία και να βοηθάει στην επούλωση. Επαναλαμβάνουμε την παραπάνω διαδικασία 3-4 φορές την ημέρα.
• Ζητάμε ιδιαίτερες οδηγίες από τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό μας σχετικά με την έκθεση στον ήλιο, αν λαμβάνουμε μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, τετρακυκλίνη, κινολόνες, φαινοθειαζίδες, αμιωδαρόνη, σουλφοναμίδες, St. John's Worth, καθώς και ορισμένα νευρολογικά φάρμακα, λόγω αντιδράσεων φωτοευαισθησίας.
Νύχια
Η περιποίηση των άκρων, γενικά, αλλά και των νυχιών ειδικότερα, πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της φροντίδας μας κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ξηρά και αφυδατωμένα άκρα, «σκασμένες» πτέρνες και πτέρνες με ραγάδες, ξηροδερμία σε αγκώνες και γόνατα είναι εικόνες χαρακτηριστικές για την εποχή αυτή.
Επιπλέον, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες παρατηρείται έξαρση των μυκητιάσεων, κυρίως των ονυχομυκητιάσεων, καθώς η αυξημένη θερμοκρασία αλλά και η υγρασία που αναπτύσσεται λόγω του ιδρώτα αποτελούν άριστες συνθήκες για την ανάπτυξη αυτών των μικροοργανισμών. Ακόμη, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι μύκητες και άλλα παθογόνα μικρόβια μεταδίδονται μέσω της πισίνας, της θάλασσας, των υγρών πετσετών, των υποδημάτων και ευθύνονται για μυκητίαση (ονύχων, τριχωτού κεφαλής, γεννητικών οργάνων), ποικιλόχρους πιτυρίαση, δερματικές λοιμώξεις, κολπίτιδες.
Προστασία
• Κάνουμε απολέπιση των άκρων μία φορά την εβδομάδα χρησιμοποιώντας ειδικά προϊόντα (peelings), προκειμένου να αφαιρέσουμε τις τελευταίες στοιβάδες του δέρματος.
• Τρίβουμε τις πτέρνες και τα πέλματα κάθε φορά που κάνουμε ντους, με ελαφρόπετρα ή με ειδική ράσπα. Στη συνέχεια στεγνώνουμε καλά με μια πετσέτα και εφαρμόζουμε ενυδατικά και αναπλαστικά προϊόντα που περιέχουν λάδι ελιάς, ουρία, πανθενόλη, οξέα φρούτων, βιταμίνες Α και Ε.
• Όσον αφορά στα νύχια, και ειδικά στα νύχια των κάτω άκρων, η περιποίηση περιλαμβάνει τακτικό πλύσιμο των ποδιών με ήπιο αντισηπτικό καθαριστικό, χρήση πούδρας ή σπρέι με αποσμητικές και αντιμυκητιασικές ιδιότητες για τα πόδια ή/και για τα παπούτσια, χρήση βαμβακερής κάλτσας με ειδική πλέξη που εμποδίζει την ανάπτυξη μυκητών (πλέξη χαλκού) και συχνή αλλαγή αυτής, καθαρισμό της ελεύθερης επιφάνειας των νυχιών με ειδικό ξυλάκι.
• Ειδικά για τις γυναίκες οι οποίες βάφουν τα νύχια τους, θα πρέπει να τονίσουμε ότι είναι σημαντικό να αφήνουν τα νύχια τους καθαρά, χωρίς βερνίκι, τουλάχιστον μία φορά στις 10 ημέρες, αλλά και να χρησιμοποιούν προϊόντα περιποίησης, ενισχυμένα με ασβέστιο και ceramides, ώστε να περιορίσουν τη φθορά των νυχιών.
• Τέλος, αν παρατηρήσουμε αλλαγή στο χρώμα, στο πάχος, στην υφή των νυχιών μας, κνησμό στα δάχτυλα των ποδιών ή έντονη εφίδρωση και δυσοσμία των άκρων, πρέπει να απευθυνθούμε στον δερματολόγο, διότι είναι πιθανό να έχουμε αναπτύξει μύκητες.
Οι σύμμαχοί μας για ένα καλό καλοκαίρι
Το νερό: Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, λόγω της αυξημένης θερμοκρασίας, το σώμα μας χάνει μεγάλες ποσότητες νερού, τις οποίες πρέπει να αναπληρώσουμε, πίνοντας τουλάχιστον 2,5 λίτρα νερού την ημέρα, ώστε να αποφύγουμε την αφυδάτωση του σώματος και του δέρματος, αλλά και να περιορίσουμε την εμφάνιση κυτταρίτιδας.
Η σωστή διατροφή: Τα φρούτα και οι φυσικοί χυμοί βοηθούν στην αναπλήρωση του νερού και των ιχνοστοιχείων που χάνει το σώμα μας μέσω του ιδρώτα. Επίσης, τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν τις βιταμίνες και τα απαραίτητα συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός για να αισθάνεται και να φαίνεται υγιής.
Τα συμπληρώματα διατροφής: Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται προϊόντα τα οποία περιέχουν ουσίες με φωτοπροστατευτική και αντιοξειδωτική δράση, με στόχο να εμποδίσουν, να αναστρέψουν ή να καθυστερήσουν τις βλαβερές συνέπειες της υπεριώδους ακτινοβολίας. Τέτοια συστατικά είναι η βιταμίνη C, η βιταμίνη Α, τα καροτενοειδή (β-καροτένιο και λυκοπένιο), η βιταμίνη Ε, οι πολυφαινόλες (οι οποίες περιέχονται μεταξύ άλλων και στο πράσινο τσάι), οι προανθοκυανιδίνες, η σιλυμαρίνη.
Ιωάννα Μπέμπεζα, φαρμακοποιός, αισθητικός-κοσμητολόγος
Πηγη diatrofimagazine
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...