«ΜΕΓΑΛΗ θεσμική πρωτοβουλία» χαρακτήρισε ο υπουργός Εσωτερικών Χάρης Καστανίδης τη σύνταξη νομοσχεδίου για τα δημοψηφίσματα, τονίζοντας ότι «ο ίδιος ο πρωθυπουργός, αλλά και το ΠΑΣΟΚ είχαν αναφερθεί εδώ και χρόνια στην αναγκαιότητα των δημοψηφισμάτων». Απέρριψε, εξάλλου, τις αιτιάσεις περί αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης από την τρέχουσα πολιτική ατζέντα....
Ο κ. Καστανίδης, παρουσιάζοντας χθες το σχέδιο νόμου (που θα συζητηθεί στο επόμενο Yπουργικό Συμβούλιο, για να δοθεί στη συνέχεια σε δημόσια διαβούλευση με τα κόμματα και τους πολίτες πριν κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση εντός των επόμενων δύο μηνών), τόνισε ότι τα δημοψηφίσματα «είναι θεσμός άμεσης και, εν πολλοίς, συμμετοχικής δημοκρατίας και με την ενεργοποίησή του ενισχύεται η πολιτική συμμετοχή, τονώνεται η αντιπροσώπευση, διευρύνεται η δημοκρατία και εμβαθύνεται η λαϊκή κυριαρχία». Ο υπουργός σημείωσε ότι παραμένει ανοικτό το θέμα της δεσμευτικότητάς του, που θα εξαρτηθεί από τη διαβούλευση. Πάντως, το υπουργείο προσανατολίζεται προς τον συμβουλευτικό χαρακτήρα του.
Επισήμανε ότι στο Σύνταγμά μας, όπως διαμορφώθηκε μετά την αναθεώρηση του 1985/1986, προβλέπονται δύο τύποι δημοψηφίσματος: Το πρώτο αφορά κρίσιμο εθνικό θέμα, προεχόντως σχετικό με την εξωτερική πολιτική και την εθνική άμυνα. Για τη διεξαγωγή του απαιτείται πρόταση της κυβέρνησης και απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας των βουλευτών. Στα θέματα μπορεί να περιληφθούν και ζητήματα όπως η λειτουργία της δημοκρατίας. Ο άλλος τύπος δημοψηφίσματος κατοχυρώθηκε στην αναθεώρηση του 1985/1986. Αφορά ψηφισμένο νομοσχέδιο, που ρυθμίζει σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, με εξαίρεση τα δημοσιονομικά. Για την προκήρυξή του απαιτείται πρόταση των 2/5 και αποδοχή της από τα 3/5 (δηλαδή 180 ψήφους) του συνόλου του βουλευτών.
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου θεσπίζονται οι αναγκαίες ρυθμίσεις για την ενεργοποίηση του θεσμού. Οι επιμέρους διατάξεις του νομοσχεδίου διαρβρώνονται σε οκτώ κεφάλαια και οι κυριότερες επιλογές του είναι οι εξής:
α) Oροθετούνται οι βασικές έννοιες, δηλαδή το κρίσιμο εθνικό θέμα, το ψηφισμένο νομοσχέδιο, το σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, το δημοσιονομικό ζήτημα κ.λπ.
β) Ψηφίζουν όσοι είναι γραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και την ημέρα της ψηφοφορίας βρίσκονται εντός των ορίων της χώρας.
γ) H ψηφοφορία διεξάγεται σε εκλογικές περιφέρειες και ταυτόχρονα σε όλη την επικράτεια.
δ) Oι ψηφοφόροι καλούνται να εκφράσουν την προτίμησή τους σε έντυπο ψηφοδέλτιο, το οποίο περιέχει το ερώτημα και τις δυνατές απαντήσεις, όπως καθορίζονται από τη Βουλή.
ε) Eπικρατεί η απάντηση που συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία των εγκύρων ψηφοδελτίων, στα οποία δεν προσμετρώνται τα λευκά.
στ) H ετυμηγορία του εκλογικού σώματος είναι συμβουλευτική για την κυβέρνηση, με εξαίρεση την περίπτωση δημοψηφίσματος για ψηφισμένο νομοσχέδιο, οπότε έχει δεσμευτικό περιεχόμενο, αρκεί να πάρει μέρος στην ψηφοφορία τουλάχιστον το πενήντα τοις εκατό όσων είναι γραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους.
ζ) H οικονομική διαχείριση και η δημόσια προβολή υπόκεινται στις ρυθμίσεις που διέπουν τις γενικές βουλευτικές εκλογές.
η) Tο αποτέλεσμα της ψηφοφορίας και, εν γένει, το κύρος του δημοψηφίσματος ελέγχεται από το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο.
Επίσης, ο κ. Καστανίδης χαρακτήρισε «εξαιρετική πολιτική ιδέα» να έχουμε στο μέλλον δημοψηφίσματα μετά από πρωτοβουλία των πολιτών, αλλά σημείωσε ότι αυτό, επί του παρόντος, δεν μπορεί να εφαρμοστεί, καθώς πρέπει πρώτα να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα. Τέλος, ο κ. Καστανίδης, απαντώντας, είπε ότι υπολογίζει το κόστος ενός δημοψηφίσματος περίπου στο κόστος των ευρωεκλογών.
| Πηγή: Express |
