με τη συνεργασία του Διονύση Σαμόλη (Partner και Διευθυντή Εργατικού Τμήματος της Artion A.E.)
Ο οικογενειακός χαρακτήρας που διέπει πολλές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, κάθε νομικής μορφής, δημιουργεί συχνά σύγχυση αναφορικά με την ασφάλιση στο Ι.Κ.Α., των προσώπων που συνδέονται με συγγενική σχέση με τον «εργοδότη». Συγγενική σχέση για το Ι.Κ.Α. υπάρχει μόνο........
στην περίπτωση που εργοδότης είναι το φυσικό πρόσωπο που λειτουργεί ατομική επιχείρηση (σύζυγος, πατέρας, αδελφός κ.τ.λ.).
Δεν υφίσταται όμως τέτοια περίπτωση, όταν ο εργοδότης είναι οποιοδήποτε νομικό πρόσωπο (Α.Ε., Ο.Ε. κτλ.), ανεξάρτητα από το γεγονός της συμμετοχής κάποιου κοντινού συγγενή με πολύ μεγάλα ποσοστά στο κεφάλαιο, ή στην διοίκηση της εταιρείας (π.χ. Πρόεδρος ή μέλος του Δ.Σ. της Α.Ε.).
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Ασφαλίζονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στο Ι.Κ.Α. οι εργαζόμενοι που συνδέονται με συγγένεια πρώτου και δεύτερου βαθμού, με τους νόμιμους εκπροσώπους και μετόχους των κεφαλαιουχικών εταιρειών (Α.Ε., Ε.Π.Ε. και Ι.Κ.Ε.), καθώς και με τους εταίρους των προσωπικών επιχειρήσεων (Ο.Ε. και Ε.Ε.). Αντίθετα ο εργοδότης που διατηρεί ατομική επιχείρηση μπορεί, μόνο εφόσον το επιθυμεί, να ασφαλίσει τη σύζυγο και τους συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού.
Εφόσον επιλέξει να ασφαλίσει το συγγενικό του πρόσωπο στο Ι.Κ.Α., οφείλει να ακολουθήσει μια ιδιαίτερη διαδικασία, που διαφοροποιείται αισθητά σε σχέση με τις κοινές περιπτώσεις απασχόλησης και ταυτόχρονα διέπεται από ιδιαίτερους κανόνες ασφάλισης.
Αναλυτικά η ασφαλιστική σχέση του συγγενικού προσώπου στο Ι.Κ.Α., ακολουθεί την παρακάτω πορεία:
- Έναρξη της ασφάλισης με γνωστοποίηση στο Ι.Κ.Α. και όχι στον Ο.Α.Ε.Δ. Για να ξεκινήσει η ασφάλιση θα πρέπει ο εργοδότης να αναγγείλει εγγράφως στο Ι.Κ.Α. την πρόθεση του να ασφαλίσει το συγγενικό του πρόσωπο.
- Μη αναγραφή του συγγενικού προσώπου στο «Ειδικό Βιβλίο Καταχώρησης Νεοπροσλαμβανόμενου Προσωπικού» (Ε.Β.Κ.Ν.Π.)
- Αναγραφή των στοιχείων του στην «Κατάσταση Επιθεώρησης Εργασίας» με αναφορά στην συγγενική σχέση
- Υπολογισμό των εισφορών κατ’ ελάχιστο επί των αποδοχών πλήρους απασχόλησης, όπως αυτές καθορίζονται από την ισχύουσα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας ή τον νόμο. Δεν υπάρχει η δυνατότητα επιλογής ασφάλισης του συγγενικού προσώπου ως απασχολούμενου με μερική απασχόληση. Οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται για πλήρες οκτάωρο κατά ημέρα και απασχόληση όλων των εργάσιμων ημερών του μήνα. Μόνο στην περίπτωση που εξαιτίας της δραστηριότητας της επιχείρησης αυτή παραμένει κλειστή (π.χ. κέντρο διασκέδασης που λειτουργεί μόνο μερικές ημέρες την εβδομάδα), μπορεί ο εργοδότης να καταβάλει αναλογικά λιγότερες εισφορές.
- Χρησιμοποίηση των ποσοστών πλήρους ασφάλισης, κατά των υπολογισμό των εισφορών. Μετά την 11/04/2012 και βάση του Ν.4075/2012 έπαυσε να ισχύει ο υπολογισμός με βάσει μειωμένο συντελεστή που δεν περιλάμβανε ορισμένες συνεισπρατόμενες εισφορές (Ο.Α.Ε.Δ., Εργατική Εστία, Ο.Ε.Κ.)
- Υπολογισμό εισφορών και για τα δώρα εορτών καθώς και για το επίδομα αδείας, ανεξάρτητα αν αυτά πραγματικά καταβάλλονται από τον συγγενή εργοδότη.
- Αναγνώριση από το Ι.Κ.Α. εικοσιπέντε (25) ημερών ασφάλισης για κάθε μήνα απασχόλησης.
- Διακοπή της ασφάλισης του συγγενικού προσώπου με έγγραφη αναγγελία στο Ι.Κ.Α. αντί του Ο.Α.Ε.Δ.
Το ειδικό καθεστώς που καθορίζει την ασφάλιση απασχολούμενων σε ατομική επιχείρηση συγγενικών προσώπων, έχει κριθεί αναγκαίο λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που καλύπτουν αυτή την εργασιακή σχέση και καθιστούν δυσχερή τον έλεγχο των γενικών προϋποθέσεων υποχρέωσης ασφάλισης από τα ελεγκτικά όργανα.
Αν ο εργοδότης θεωρήσει εσφαλμένα ότι εντάσσεται σε αυτή την ιδιαίτερη περίπτωση ασφάλισης, παρόλο που η νομική μορφή της επιχείρησης του δεν του το επιτρέπει, τα ελεγκτικά όργανα (Σ.ΕΠ.Ε. και Ι.Κ.Α.) σε περίπτωση ελέγχου θα του καταλογίσουν τόσο τις σχετικές εισφορές, βάσει των γενικών διατάξεων ασφάλισης, όσο και τα σχετικά με την αδήλωτη εργασία πρόστιμα.
Εγκ. ΙΚΑ 93/1996
Εγκ. ΙΚΑ 95/2004
Εγκ. ΙΚΑ 11/2013
Ν.4075/2012
Πηγή : artion.gr
Επιμέλεια : NewsRoom Mykonos Ticker
