8 Απρ 2015

Η Μύκονος, Η Δήλος, ο Δειλός κ' μια Φιλία ( που τελείωσε…)

JUST CONNECT THE DOTS………..
1ηΤελεία. 1ος Συνειρμός...
VERGANGENHEITSBEWAELTIGUNG
Μία λέξη με 26 γράμματα(!), περισσότερο έννοια και λιγότερο λέξη και λιγότερο φράση, μία από αυτές τις λέξεις σιδηροδρόμους, που τόσο συνηθίζουν οι Γερμανοί, ήταν η πρώτη «τελεία» που έψαχνα για το ανοιξιάτικο κινηματοχρονογράφημά μας..........

Η Άνοιξη είναι η εποχή της «Γέννησης» ή της «Αναγέννησης», του «νέου» που εμφανίζεται μετά τον κρύο και εσωστρεφή χειμώνα. Για να υπάρξει όμως «νέα ζωή» και να είναι ισορροπημένη, η πρώτη προϋπόθεση -και ίσως η πιο σημαντική- είναι να υπάρχει ισορροπία με την «παλιά ζωή», με αυτά τα βιώματα και τις καταστάσεις που συγκροτούν «το είναι» του καθενός μας και αθροίζονται στο πέρασμα του χρόνου. Σήμερα, στα 45 μου, ομολογώ ότι μια από τις πιο επώδυνες «εμπειρίες» μου (έτσι ονομάζουμε εμείς, οι απλοί άνθρωποι, τα λάθη και τα τραύματά μας), δημιουργήθηκε από ένα γέννημα/προϊόν αυτού εδώ του τόπου, του πιο αγαπημένου μου νησιού, της Μυκόνου.

Το παράδοξο είναι πως ακριβώς σε αυτό το μαγικό βράχο, στην καρδιά του Αιγαίου είτε αρχικά στα παιδικά μου χρόνια – από συγκυρία, είτε μεγαλώνοντας κατ’ επιλογήν- ερχόμουν ακριβώς για να «αναγεννηθώ».

Το Πάσχα για να συνέλθω από τον υπερβολικά βαρύ εργασιακό χειμώνα και το καλοκαίρι από το διαρκώς διογκούμενο άγχος των υποχρεώσεων ολόκληρης της χρονιάς.

Εδώ έκανα τα πιο δροσερά μπάνια μου, στον Αϊ-Γιάννη, στην Αγία Άννα, την Παράγκα του Πανόρμου, του Καλαφάτη, εδώ έκανα τα πιο γευστικά γευματόδειπνα με ρακί, λούζα και παρέα τον Παναγή, τον «Ασυλλόγιστο».

Εδώ έκανα τα πιο τρελά και κεφάτα γλέντια μου στα σοκάκια της χώρας, παρέα με Μυκονιάτες, Έλληνες από κάθε γωνιά της χώρας, ξένους και ξένες από κάθε μέρος του κόσμου, που μιλούσαν κάθε λογής γλώσσα.

Εδώ -και αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό- ένοιωσα ότι απέκτησα μια πραγματική οικογένεια, αφού στην Αθήνα από 6 μηνών μεγάλωσα με τη χωρισμένη μητέρα μου, που όμως όσο μεγάλη και αν ήταν η αγάπη της, δεν έπαυε να είναι μια μονογονεϊκή οικογένεια.

Αυτό το συναισθηματικό κενό καλύφθηκε και βρήκε «ζεστασιά» πριν από 25 χρόνια σε μια 5μελή μυκονιάτικη φαμίλια, εγκατεστημένη στα λοφάκια ανάμεσα στον Τούρλο και το Φανάρι.

Για αυτούς τους λόγους αγάπησα τη Μύκονο, τις Μυκονιάτισσες και τους Μυκονιάτες και στην πορεία σχεδόν 3 δεκαετιών πια, έκανα φίλους καρδιακούς, πραγματικούς αδελφούς.

Όμως, τα δύο τελευταία χρόνια δεν πάτησα καθόλου το πόδι μου. Το νησί και οι άνθρωποί του μου έλειπαν. Με ενοχλούσε περισσότερο το γεγονός ότι –τυχαία;- βρισκόμουν ακριβώς δίπλα, στην φιλόξενη Τήνο. Τόσο κοντά και τόσο μακριά… Από το σπίτι μιας μεγάλης «αδυναμίας» μου, από την βεράντα της στον Τριαντάρο, έβλεπα τον Αϊ-Γιάννη, τα κρουαζιερόπλοια στον Τούρλο, τα σπιτάκια της Χώρας και αναρωτιόμουν πότε θα γυρίσω. Με τα κιάλια ξεχώριζα ακόμη και το σκελετό του Jeep μου, το μαύρο Wrangler που είχα αφήσει ανοιχτό στην πλαγιά του Νέου Λιμανιού, σαν παρακαταθήκη επιστροφής.
Υπήρχε όμως ένα αόρατο εμπόδιο -μια κατάσταση- που τώρα πλέον δεν υπάρχει, γι’ αυτό και τώρα που θα διαβάζεται αυτό το κείμενο, θα ξαναπερπατάω στους Μύλους και το Γυαλό.

Το «εμπόδιο» ήταν μια ανοιχτή πληγή, που είχε δημιουργηθεί από μια μη διαχειρίσιμη κατάσταση με ένα μέλος, τον επικεφαλής της μυκονιάτικης οικογένειάς μου. Τα άλλα τέσσερα τα τιμώ και θα τα τιμώ. Τώρα, όμως το κεφάλαιο αυτό έκλεισε. Η σχέση αυτή τελείωσε. Μονομερώς. Αφού εκείνος αρνείται να μιλήσει, και εγώ έχω αποφασίσει να προχωρήσω μπροστά και να τον αφήσω πίσω.

Γι’ αυτό ξεκίνησα την αφήγηση από την επονομαζόμενη vergangenheitsbewaeltigung, που είναι «η ιστορική συμφιλίωση με το παρελθόν».

Στη Γερμανία, παρότι έχει γίνει συστηματική προσπάθεια δεκαετιών να αποσιωπηθεί το εθνικό στίγμα, να σβήσουν το Ολοκαύτωμα από την ταυτότητα του λαού, δεν τα έχουν καταφέρει ακόμη. Η αποσιώπηση ενός τόσο μεγάλου ζητήματος, δεν είναι εφικτή χωρίς ένα είδος συζήτησης. Αλλά όταν ο ένας δεν μιλάει και σιωπά, ο μόνος τρόπος να ξεπεραστεί η κατάσταση, είναι να γίνει ένας άτυπος, «μονομερής» διάλογος.

Οι πιο παλαιοί θα αντάλλασσαν επιστολές. Εμείς, οι πιο νέοι, ποστάρουμε στο ίντερνετ.

Έτσι, η μνήμη γίνεται δημιουργική και από αφαιρετική έννοια, γίνεται καταλύτης εξέλιξης. Τα «σκοτεινά κεφάλαια» κλείνουν όταν αντιμετωπίζουν το φως. Και εδώ, στη Μύκονο και τη Δήλο, το φως είναι τόσο εκτυφλωτικό, που είναι σα να μιλάει, σα να σε αναγκάζει να φωνάξεις, να πεις την αλήθεια σου.

Και τότε το φως γίνεται «εκκωφαντικό»!

Και από το φως δεν μπορείς να κρυφτείς -όσο και αν αποφεύγεις το Γιαλό. Όσο κι αν κλείνεσαι σπίτι σου, θα μπαίνει από τις χαραμάδες των παντζουριών, θα σε «καίει» και στο τέλος θα σε «τρυπάει», όσο δεν συμφιλιώνεσαι με τους φίλους σου, είτε είσαι εσύ, είτε είναι αυτός «λάθος».

2η Τελεία. 2ος Συνειρμός…
Και μια και αναφερθήκαμε στην αγαπημένη Δήλο, δεν μπορώ να μην παρασυρθώ από ένα δεύτερο συνειρμό. “Δήλος”, το ομώνυμο ξενοδοχείο, το πρώτο που αντίκριζαν οι ταξιδιώτες του Μεσοπολέμου στο Γιαλό. Με τις αγέρωχες κολώνες του φερμένες από την αρχαία Δήλο να ομορφαίνουν και να ορίζουν με το “κάδρο” τους το λιμάνι της σύγχρονης Μυκόνου. Το ξενοδοχείο “Δήλος”, της οικογένειας Φιορεντίνου, ήταν το πρώτο που έμεινα τη δεκαετία του ’80, όταν πρωτοεπισκέφθηκα το νησί. 

Είναι το ίδιο που αναφέρει ο μεγάλος Νίκος Καζαντζάκης στα “Ταξιδιωτικά” του. Είναι το ίδιο που -πόσο παράδοξο ακούγεται άραγε σήμερα;- εξακολουθεί να προσφέρει στέγη και τροφή στους σύγχρονους ταξιδιώτες, όπως παλιά σε πολιτικούς εξόριστους της εποχής. Γιατί για όσους νεόκοπους επισκέπτες δεν γνωρίζουν, η Μύκονος αποτέλεσε και τόπο εξορίας. Και μάλιστα οι άνθρωποι αυτοί είχαν να λένε για τη φιλοξενία του προπάππου Φιορεντίνο, που δεν ξεχώριζε κατατρεγμένους από άρχοντες… Γι’ αυτό ήταν λεβέντης!

3ηΤελεία. 3ος Συνειρμός…
Ο τρίτος συνειρμός -αντίστιξη- έχει να κάνει με την παρήχηση των λέξεων: «Δήλος» και «δειλός». Αν δεν προσέξει κάποιος, δύο μόλις γραμματάκια και ένας τόνος, αλλάζουν όλο το νόημα και να πως η λέξη/τοπωνύμιο, συνώνυμο της αρχοντιάς, της λάμψης και της λεβεντιάς, αμέσως γκριζάρει, ασχημαίνει και γίνεται συνώνυμο της πιο μη λεβέντικης – μη “ανδρικής” συμπεριφοράς: της δηλείας!
Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη συζήτηση περί φιλίας που είχαμε με τον Παναγή το Φαρούπο, ναι τον «Ασυλλόγιστο», τον εμβληματικό βαρκάρη/λεμβούχο/ψαρά/ταξιδευτή της σκέψης, απίθανο χωρατατζή και πραγματικό φίλο, ένα απόγευμα αραγμένοι. Πού αλλού; Μα στις Δήλες…

Αυτός ο σύγχρονος Ζορμπάς επιχειρηματολογούσε φωναχτά - όπως πάντα - και αράδιαζε «αποδεικτικά αδελφικής φιλίας». Ο «τρίτος» της παρέας, απλά άκουγε… Καιόταν ήρθε η σειρά μου να δώσω το δικό μου ορισμό της αληθινής φιλίας, απάντησα με μια εικόνα: «ο πραγματικός και μοναδικός, ο σπάνιος Φίλος, με “Φ”κεφαλαίο για μένα, είναι εκείνος που όταν βρεθείτε οι δυο σας σε μια βάρκα καταμεσής του πελάγου και η φουρτουνιασμένη θάλασσα σου δώσει μια γερή, με την αναστροφή και σε τραβήξει κοντά της, ο Φίλος σου, που είχε μείνει ασφαλής επάνω στη βάρκα, χωρίς δεύτερη σκέψη , πρέπει να απλώσει το χέρι του να σε πιάσει.

Ακόμη και αν δεν αισθάνεται το μπράτσο του δυνατό…

Ακόμη και αν τα γόνατά του λυγίσουν από το φόβο… Ακόμη και αν διακινδυνεύσει, στον πανικό του ο θαλασσοδαρμένος να τον τραβήξει στα βαθιά…».


Αυτά είπα και κοίταξα τον «τρίτο» της παρέας στα μάτια, πιστεύοντας ότι θα λάβω την επιβεβαίωση της ματιάς, που σφραγίζει την πραγματική-“ανδρική” (ας μου επιτραπεί ξανά), Φιλία. Γιατί εγώ τον πίστευα για τον πιο πραγματικό, πιο αληθινό μου φίλο. Ήταν τόση η πίστη μου, που δεν σηματοδότησα καθόλου τότε, ότι είχε χαμηλώσει το βλέμμα του… Θα μου έπαιρνε δέκα χρόνια να καταλάβω το γιατί…

Αντίθετα, ο Παναγής ενθουσιάστηκε με την αφήγηση, πετάχτηκε όρθιος και με τον αυθορμητισμό που τον διακατέχει, όρθωσε την κούπα του να πιούμε σταυρωτά ένα ακόμη ούζο: «Μακάρι, Νικολάκη αδελφέμου, να μη βρεθείς ποτέ σε τέτοια θέση. Αλλά, αν μήποτε συμβεί κάτι τέτοιο, μακάρι να είναι η βάρκα ο Ασυλλόγιστος και βαρκάρης εγώ. Και να δεις πιο ατσαλένιο χέρι θα σε γραπώσει! Μη σε φοβεί τίποτα! Ο Παναγής είναι εδώ!!!».

Αυτά είπε ο δεύτερος λεβέντης των συνειρμών μου.

4ηΤελεία. 4ος Συνειρμός…
Ο τέταρτος συνειρμός είναι κινηματογραφικός και μάλιστα εικόνα λίγο χειμωνιάτικη, αφού το κείμενο αυτό γράφτηκε όταν προβλήθηκε - Γενάρη του ΄15 στις αθηναϊκές αίθουσες, η εξαιρετική, και γι’ αυτό υποψήφια για Χρυσή Σφαίρα και ξενόγλωσσο Όσκαρ, ταινία «Ανωτέρα Βία».
Περιγράφει το ταξίδι μιας τετραμελούς σουηδικής οικογένειας, που πηγαίνει στις γαλλικές Άλπεις για σκι. Εκεί, που ο πατέρας,Tomas, η μητέρα Ebba και τα δύο παιδιά είχαν μόλις ξεκινήσει τις διακοπές τους και απολάμβαναν το πρωινό τους στη βεράντα του ξενοδοχείου τους. Την ησυχία διακόπτει ένας ύπουλος θόρυβος, ο ήχος μιας μακρινής χιονοστιβάδας, που όμως, πριν καλά-καλά το καταλάβουν, έχει φθάσει λίγα μέτρα από το τραπέζι τους και ετοιμάζεται να τους πνίξει.

Ακολουθεί πανικός και η μητέρα αντιδρώντας ενστικτωδώς προσπαθεί να σώσει τα παιδιά, ενώ ο πατέρας τρέχει… Τρέχει μακριά φοβισμένος και προσπαθεί να σώσει… Ποιόν; Τον εαυτό του…!

Όταν όλα πια καταλαγιάσουν, το ζευγάρι θα έρθει αντιμέτωπο με τις συνέπειες των «πράξεων» και των «παραλείψεών» του. Η αρχική αμηχανία θα μετατραπεί σιγά-σιγά σε δυσπιστία και αμφισβήτηση των σχέσεων και του ιεραρχικά ανώτερου ρόλου του συζύγου.

Μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου, η «κανονικότητα» έχει ανατραπεί. Ήταν ένα ανθρώπινο ρεφλέξ ή ένα ασυγχώρητο λάθος; Ο σύζυγος είναι ένας «κακομοίρης» που αξίζει της λύπησής μας, ή ένας «δειλός» που θα άξιζε να τον πλακώσεις στα χαστούκια; Τη στιγμή μάλιστα που αυτός ο ίδιος άφησε να πλακώσουν τόνοι χιονιού τα παιδιά του…

Τα διλήμματα μεγάλα, το χιούμορ πολύ πικρό και η ειρωνεία της κατάστασης βιτριολική.

5ηΤελεία. 5ος Συνειρμός…
Από το βαρύ μπεργκμανικό Βορρά και το σαρκαστικό δράμα της σύγκρουσης των χαρακτήρων, μεταφερόμαστε στο μεσογειακό Νότο όπου σίγουρα -αν όχι κυριολεκτικά με τη μορφή χιονοστιβάδας- αλλά -τουλάχιστον μεταφορικά- όλο και κάποια αντίστοιχη «ανωτέρα βία» θα έχετε ζήσει.

Γιατί έγινε ο πέμπτος συνειρμός με την ταινία; Μα πολύ απλά. Δύο χρόνια πριν, τα Χριστούγεννα του ’12 προς την Πρωτοχρονιά του ’13, ο Νικόλας της αφήγησης είχε βιώσει κάτι ανάλογο με τον «τρίτο της παρέας».

Δούλευαν μαζί, ο πρώτος Γραμματέας και ο «τρίτος» Αναπληρωτής (διορισμένος μετά από εισήγηση του πρώτου), για το καλό, την πρόοδο και την προβολή της Ελλάδας, των Κυκλάδων και βεβαίως της Μυκόνου. 

Και όταν -μετά την παραίτηση του «πρώτου» -έσκασε επάνω τους σα χιονοστιβάδα μια υπόθεση που είχε να κάνει με απόπειρα υπεξαίρεσης με μια πλαστογραφία επιταγής σε βάρος του «πρώτου», ο «τρίτος» έπαθε ξαφνικά «αφωνία». Ενώ ήξερε ότι ο φίλος του ήταν θύμα και όχι θύτης. Ενώ ήξερε ότι δικαιώθηκε και από την ασφάλεια και τη δικαιοσύνη μέσα σε 48 ώρες από το συμβάν. 

Η υπόθεση ξεκαθαρίστηκε, οι 5 ένοχοι μπήκαν φυλακή. Και έμεινε μόνο η πολιτική προσπάθεια δυσφήμισής του, που και αυτή έπεσε τελικά στο κενό… Ενώ, όχι μόνο με τους άγραφους κανόνες της «φιλίας», αλλά και σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που αναλογούσαν καταστατικά στη θέση του Αναπληρωτή – έπρεπε να τρέξει να τον βοηθήσει, όχι μόνο δεν άπλωσε το χέρι να τον τραβήξει έξω από το πρόβλημα (θυμάστε το δεύτερο συνειρμό;),αλλά αντίθετα δεν ξανασήκωσε το χέρι ούτε να απαντήσει στο τηλέφωνο…!

Εξαφανίστηκε…!
Γύρισε την πλάτη…!
Κρύφτηκε…!

Μα πού;

Στη Μύκονο;
Σε ένα τόσο μικρό τόπο;
Γίνεται;
Πώς;

Ακόμη και αν οι συντοπίτες του δεν τον ρωτάνε τι συνέβη, μέσα του, δεν ηχούν τις νύχτες εσωτερικές φωνές να του ζητάνε εξηγήσεις;

Και αν ο «πρώτος» το έψαξε πολύ και με τον εαυτό του και το ξεπέρασε, ο «τρίτος» της παρέας δεν νοιώθει «κάπως»;

Δε νοιώθει ενοχές;

Σήμερα, το Σάββατο του Λαζάρου που τελειώνει αυτό το κείμενο, εγώ πάντως αισθάνομαι αναστημένος, ξέρω πόσο καθαρός είμαι και έρχομαι όλο χαρά και θετική ενέργεια, να ξανασυναντήσω τους φίλους μου στο νησί!

Μαζί θα γλεντήσουμε όπως παλιά και θα πούμε όμορφες ιστορίες. Θα γυρίσουμε τα σοκάκια και τις παραλίες της Μυκόνου και θα περάσουμε και μια βαρκάδα απέναντι στη Δήλο. Και ας λείπει ο δειλός… Αυτούς η ζωή τους αφήνει πίσω και οι αυθεντικές παρέες τους αποβάλουν.

Η ζωή συνεχίζεται.

Η ζωή είναι ωραία.

Η ζωή είναι γεμάτη περιπέτειες.

Και ειδικά η Μυκονιάτικη ζωή, είναι γεμάτη εκπλήξεις και ανατροπές.

Καλό Πάσχα σε όλους.
Με αγάπη, Νικόλας Καραχάλιος.
(Ένας Μακεδόνας που θα ήθελε κάποια μέρα να πολιτογραφηθεί Μυκονιάτης).
NewsRoom Mykonos Ticker
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...